Öğrenme
Evet, ‘üstüne uyumak’ diye bir şey var! Özellikle öğrenciyken çok çalıştığınız gecelerde yaşadığınız durumdur. Bütün gece uğraştığınız halde konuyu tamamen anlamadığınızı düşünerek yatağa gidersiniz. Oysa sabah uyandığınızda o anlamadığınızı sandığınız pek çok şeyi gayet güzel çözdüğünüzü fark edersiniz. Normal! Nasıl mı?Uykunun insan vücuduna ve beynine sayısız olumlu etkisi var. Bunlar arasında en değerlilerinden biri öğrenme ve hafıza alanında ortaya çıkıyor. Hem öğrenmeden önceki hem de öğrenme gerçekleştikten sonraki uyku bu anlamda kritik önemde.Araştırmalar, uykunun öğrenmeye ve hafızaya iki farklı şekilde yardımcı olduğunu gösteriyor: 1. Uykusuz bir kişi dikkatini en iyi şekilde odaklayamıyor ve bu nedenle verimli bir şekilde öğrenemiyor. 2. Yeni bilgiler öğrenmek için gerekli olan hafızanın pekiştirilmesinde uykunun kendisinin ciddi bir rolü var. Kesin mekanizmalar bilinmemekle birlikte, öğrenme ve hafıza genellikle üç işlevle tanımlanıyor: İlki, beyne yeni bilgilerin girişini ifade eden ‘edinme’. İkincisi, anlatılan şeyin belleğe yerleşme sürecini temsil eden ‘pekiştirme’. Üçüncüsü de depolandıktan sonra bilgiye (bilinçli veya bilinçsiz) erişme yeteneğini anlatan ‘hatırlama’.Bu adımlardan edinme ve hatırlama yalnızca uyanıklık sırasında gerçekleşiyor. Ancak araştırmalar, hafıza pekiştirmesinin, anılarımızı oluşturan sinir bağlantılarının güçlendirilmesi yoluyla uyku sırasında…
Obezite
Birbirine göbekten bağlı iki büyük salgın Dünyanın başındaki en büyük sorunlardan biri uykuysa diğeri obezite. En önemli nedenleri arasında ambalajlı gıda tüketimindeki artış, giderek büyüyen porsiyonlar ve masabaşı çalışma modelinin yaygınlaşması dolayısıyla hareketsizleşmemiz ve yetersiz uyku var. Son 30 yılda elde edilen veriler salgının kilit noktasında bu yetersiz uyku meselesinin de önemli bir yer teşkil ettiğini gösteriyor.Uyku uzmanı Matthew Walker, “Artık bu etkileri hayatımızda çok erken safhalarda gözlemliyoruz” diyor: “Sadece 10.5 saat ya da daha kısa süre uyuyan 3 yaşındaki çocukların 7 yaşında obez olma ihtimali, her gece 12 saat uyuyan çocuklardan yüzde 45 daha fazladır.” Denklemi hatırlamak için sizi tekrar ‘G’ ve ‘L’ harflerine yani şu grelin ve leptin adlı iki kardeşin vücudumuzdaki etkilerine davet edelim. Daha fazlası için ise ‘Uyku ve Hastalıklar’ bölümümüze beklediğimizi hatırlatalım.
