İyi Hayat

Hiç uzatmadan söyleyelim; yukarıdaki sorunun cevabı ‘evet’! Uzmanlar, mantığa aykırı gibi görünse de, çorap giymenin vücut ısısını düşürmeye yardımcı olarak uykuyu destekleyebileceğini söylüyor. Özellikle havaların ısınmaya başladığı şu günlerde, size biri doğrudan gelip başlıktaki soruyu sorsa, muhtemelen cevabınız olumsuz olur. Peki ya bilim insanları bunun aksini söylüyorsa? Yanlış okumadınız! Uzmanlar, çorapların ayak parmaklarını sıcak tutarak rahatlık ve konfor hissi yaratabileceğini, üstelik ilk bakışta mantıksız gibi görünse de çorap giymenin vücut ısısını düşürerek uykuyu destekleyebileceğini belirtiyor. Çorap giymenin çekirdek vücut ısısını düşürmeye nasıl yardımcı olabileceğine dair çalışmalar fazla değilse de, iyi kabul görmüş bir teorik açıklama var. Birçok uyku uzmanı, çoğu insanın daha serin olduğunda daha iyi uyuma eğiliminde olduğu konusunda hemfikir. Amerikan Ulusal Uyku Vakfı, uyku sırasında ortam sıcaklığının 15.5-19.5 derece arasında tutulmasını önermekte. Ancak uzmanlar bunun geniş bir aralık olduğunu ve kişiye göre değiştiğini söylüyor. 2023’te yapılan bir araştırma da yaşlı yetişkinler için uykunun ‘en verimli ve dinlendirici’ anlarının 20-25 derecede gerçekleştiğini öne sürüyor. Ter Vücut Isısını Düşürebilir Aslında vücudumuz da geceleri bizi daha serin tutmaya yardımcı oluyor. Ortalama 37 derece olan vücut…

Yeni bir araştırmaya göre erken yatan ve daha uzun süre uyuyan gençler daha zeki oluyor. Öyle ki, araştırmacılar uykudaki küçük farklılıkların bile ergenlerin bilişsel yetenekleri üzerinde yaptığı etkiye şaşırmış durumda. Araştırmacılar, yaşıtlarına göre daha erken yatan ve daha uzun süre uyuyan gençlerin daha keskin zihinsel becerilere sahip olma ve bilişsel testlerde daha iyi puan alma eğiliminde olduklarını açıkladı. Çalışma 3 bini aşkın ergen üzerinde yapıldı. Sonuçlar; en erken yatan, en uzun süre uyuyan ve en düşük uyku kalp atış hızına sahip olan katılımcıların okuma, kelime bilgisi, problem çözme ve diğer zihinsel testlerde diğerlerinden daha iyi performans sergilediğini gösterdi. Araştırmacılar, sağlıklı uyku alışkanlıklarına sahip gençlerin kötü uyuyanlardan daha iyi puan almasını bekliyorlardı. Ancak uykudaki küçük farklılıkların bile yarattığı etki karşısında şaşırdılar. Cambridge Üniversitesi’nde klinik nöropsikoloji profesörü olan Barbara Sahakian, sonuçları “Daha iyi bilişsel yetenekleri uykunun tetiklediğini düşünüyoruz çünkü kısmen uyku sırasında anılarımızı pekiştiriyoruz” diyerek yorumluyor. İyi Uyuyanlar Daha Başarılı Oluyor İyi bir gece uykusu, uzun zamandır daha iyi zihinsel performansla ilişkilendiriliyor. Ancak araştırmacılar, kritik beyin gelişiminin, daha geç yatma zamanlarına ve genel olarak daha az…

Bir gece uykusundan sonra iyi hissetmenin sırrı gün içinde başlayabilir. İşte uykunuzu nasıl iyileştireceğinize ve daha az yorgun hissetmenize dair bazı ipuçları… Yorgun mu hissediyorsunuz? Yalnız değilsiniz! Bu bitmeyen yorgunluk sonucunda sürekli uyku alışkanlıklarınızı nasıl değiştireceğinizi düşünüyor olabilirsiniz. Daha dinlenmiş hissetmemize yardımcı olacağı söylenen stratejiler, genellikle düzenli bir yatma saati tutturmak ve yatakta telefonunuzla oynamamak gibi gece stratejilerine odaklanır. Bu ve bunlar gibi pek çok uyarıyı iyiuykuiyihayat.com’daki ilgili makalelerimizde bulabilirsiniz. Şimdi işi bir adım daha ileri götürüyoruz. İyi bir gece uykusu almak sadece gece rutininizle ilgili değil. Tıpkı yenilenmiş hissetmenin her zaman iyi bir gece uykusu almakla ilgili olmadığı gibi… Günün erken saatlerinde, uyanıkken yapabileceğiniz ve etkili olabilecek başka şeyler de var. İşte daha dinlenmiş hissetmenin, enerji seviyenizi artırmanın ve belki de uyku alışkanlıklarınızı kökünden değiştirmek zorunda kalmadan uykunuzu iyileştirmenin 5 yolu… 1. Demir Seviyenize Dikkat Edin Dünya genelinde yaklaşık her üç kişiden birinde demir seviyesi yeterli düzeyin altında. Bu konuda en hassas gruplar arasında bebekler ve küçük çocuklar, üreme çağındaki kadınlar (âdet dönemindeki kan kaybı nedeniyle), hamileler, dayanıklılık sporu yapanlar, vejetaryenler (özellikle veganlar)…

Yeni bir araştırma, küçük de olsa bir tasarruf alışkanlığının sağlığımız üzerinde olumlu etkisi olabileceğini söylüyor. Peki bu etkinin uyku kalitesine bile uzandığını söylersek ne dersiniz? Bristol Üniversitesi’nin yeni araştırmasına göre düzenli olarak tasarruf etmek, kendinizi daha rahat ve sakin hissetmenize yardımcı olabilir, hatta uyku kalitenizi artırabilir. Gelin, yakından bakalım… Çalışma, 2010’la 2022 yılları arasında yaklaşık 27 bin yetişkine odaklanılarak yapılmış. Düzenli tasarruf yapanların, hiç para biriktirmeyenlere kıyasla, başkalarına daha yakın hissetmek ve geleceğe daha iyimser bakmak da dahil, genel olarak daha yüksek bir refah puanına sahip oldukları, ayrıca daha iyi bir gece uykusu aldıkları gösterilmiş. Raporu Jamie Evans’la birlikte kaleme alan Sara Davies, refah üzerinde en büyük etkiye sahip olan şeyin, miktardan ziyade düzenli tasarruf yapma eylemi olduğunu söylüyor: “Çalışmadan çıkan net mesajlardan biri, çok büyük paralarınız olmasına gerek olmadığı, faydalı olanın kenara para koyma eylemi olduğu. Küçük bir miktar paraya sahip olmak bile borca girme olasılığınızın azalması anlamına geliyor, dolayısıyla olumlu refahın bir kısmı da bundan kaynaklanıyor.” Genel olarak, tasarruf yapmayanların yüzde 47’si hayatlarından ‘çoğunlukla’ veya ‘tamamen’ memnunken, bu oran ayda bir miktar…

Artık, dünyanın dört bir yanındaki tatil köyleri ve inziva kampları, bütünsel uygulamaların yanı sıra en son teknolojiyi kullanarak özel uyku iyileştirme programları oluşturuyor. Sizi son seyahat trendi uyku turizmiyle tanıştıralım. Modern dünyada, uzmanların yetişkinler için önerdiği 8 saatlik kesintisiz uyku, herkesin aradığı ama asla kavuşamadığı bir lüks. Seyahat ve sağlık birbiriyle bu kadar iç içe geçmişken, iyi ve kaliteli bir uyku için duyduğumuz arzunun yeni ve gelişen bir seyahat kategorisine yol açması ise hiç şaşırtıcı değil: İşte karşınızda uyku turizmi! Uyku Turizmi Nedir? Uyku turizmi, iyi bir uyku çekmenin bir numaralı öncelik olduğu, gelişmekte olan bir seyahat alanı. Oteller uzun zamandır bunu sunma becerileriyle övünseler de uyku turizmi, yumuşak çarşaflar ve kapsamlı yastık menülerinden çok daha fazlası. İster iyi uyuma sanatını öğrenmek için bir haftalık ve tek seferlik bir inziva, ister sorunların teşhis ve tedavi edildiği tıbbi bir konaklama ya da günlük uykuya teşvik eden spa uygulamaları destekli rahatlatıcı bir mola olsun; bu trendde her şey uykuyu iyileştirmenin merkezde olduğu bir seyahat deneyimi yaratmakla ilgili. En önemli nokta da bu trendin kalıcı olması. Aslında,…

Uykunuza öncelik vermeniz için bir nedene daha mı ihtiyacınız var? Yale Üniversitesi’nin yeni araştırmasına göre uykunun iki derin aşamasında yeterince zaman geçirmemek, beynin Alzheimer hastalığıyla ilişkili bölümlerinin bozulmasını hızlandırabiliyor. ABD’nin dünyaca ünlü okullarından Yale Üniversitesi’nde yapılan yeni bir araştırma, uykumuza özen göstermemizin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gözler önüne serdi. Çalışmanın başyazarı Gawon Cho, yavaş dalga ve REM uykusundaki eksikliklerin, beynin bilişsel bozulma ve Alzheimer hastalığının erken göstergeleri olarak bilinen bölümlerini küçültebildiğini açıkladı. Cho, “Yavaş ve REM uykusu yetersiz olan kişilerde beynin inferior parietal lob adı verilen bir bölümünün hacminin küçüldüğünü tespit ettik” diyor: “Beynin bu kısmı görsel-uzamsal bilgiler de dahil olmak üzere duyusal bilgileri sentezler, bu nedenle hastalığın erken dönemlerinde nörodejenerasyon göstermesi mantıklıdır.” ABD’deki ilk Alzheimer önleme kliniklerinden birinin kurucusu olan nörolog Dr. Richard Isaacson da farklı düşünmüyor. Dr. Isaacson, Alzheimer riski altındaki yetişkinleri tedavi eden klinik deneyiminin, Yale’de yapılan çalışmanın bulgularını desteklediğini söylüyor: “Derin uykudaki ölçümlerin bilişsel işlevi öngördüğünü de bulduk.” Derin Uyku Sırasında Beyinde Neler Olur?  Derin uyku sırasında beyin, toksinleri ve ölü hücreleri temizlerken, aynı zamanda ertesi gün…

Gözümüz aydın! Bilim, erken yatmak için en sevdiğimiz bahanelerden birini desteklemek üzere. ‘Güzellik uykusu’ kalıbının efsane değil, bilimsel verilere dayalı bir gerçek olduğunu öğrenmeye hazır mısınız? Birçok insan erken yatmak için bahane olarak bir güzellik uykusu çekmeleri gerektiğini söyler. Bu ifade genellikle espri gibi görünür ancak iyi bir gece uykusu gerçekten de en iyi şekilde görünmemize yardımcı olabilir. Üstelik ücretsizdir, çaba gerektirmez ve kendi yatağınızın rahatlığında yapılabilir. Sacramento Tıp Merkezi’nden, uyku rahatsızlığı ve uyku bozukluklarının altında yatan nedenleri teşhis ve tedavi etmekte uzman olan Dr. Clarisse Glen, “Kişinin ruh halini ve odaklanmasını olumlu yönde etkilemenin yanı sıra tutarlı ve kaliteli uyku kişinin fiziksel görünümüne de katkıda bulunabilir. ‘Güzellik uykusu’ terimi efsane değil, arkasında bilim var” diyor. Dermatolog olan Dr. Hannah Kopelman da iyi bir gece uykusu almanın her zaman kolay olmadığını kabul etse de “Cildinizin görünümünü iyileştirmenin en basit ama en etkili yollarından biridir” diyor: “Hastalarıma her zaman cilt bakımı için bir servet harcayabilirsiniz ama yeterince kaliteli uyku uyumuyorsanız tam faydalarını görmeniz daha zordur diyorum. Dinlenmeye öncelik verin; siz uyurken vücudunuzun ve cildinizin iş…

Sabah uyanır uyanmaz, daha yataktan çıkmadan gerinerek küçük esneme hareketlerini neden yaptığınızı hiç merak ettiniz mi? Uzman görüşleriyle açıklıyoruz… Uyandığınızda yaptığınız ilk şey ne? Belki çay-kahve demlemeye girişirsiniz, belki duşa girersiniz ya da hemen telefonunuzu elinize alıp bildirimlerinizi kontrol edersiniz. Cevabınız ne olursa olsun, büyük ihtimalle farkında olmadan başka bir şey daha yapıyorsunuz; şöyle bir geriniyorsunuz. Peki uyandığımızda neden geriniriz? Vücudumuzun her sabah bu içgüdüsel küçük esneme hareketlerini yapmasını sağlayan nedir? Pandikülasyon adı verilen bu istemsiz esneme hareketinin, güne başlamadan önce vücudumuzun kaslarımızı ‘uyandırmasına’ ve kanın hareket etmesine yardımcı olduğu ortaya çıktı. Ayrıca uzun bir gece uykusundan sonra iyi hissettirdiği de bir gerçek. Gelelim detaylara… Gerinmek Neden Olur?   ABD’li fizyoterapist Claudia Canales’e göre uyanınca içgüdüsel olarak gerinme eylemi birkaç farklı nedenden dolayı gerçekleşiyor. Canales ilk olarak, “Uykudayken, uyanık olduğumuz zamanki kadar sık hareket etmeyiz” diyor ve “Kalp atış hızındaki düşüş nedeniyle kaslarımıza giden kan akışı azalır ve sonunda kaslarımız tipik olarak elastikiyet azalması yaşar. Bu nedenle bazıları kısalmış bir pozisyonda kalabilir” diye ekliyor. İşte pandikülasyon bu etkilere karşı koymaya yardımcı olabiliyor. Güne uyandığımızda,…