Hayatının ilk beş yılında bebeğinizin beyni ve vücudu çok hızlı gelişir. Ancak küçük çocuğunuz bu yeni ve eğlenceli becerileri öğrenirken uykuyla mücadele etmeye de başlayabilir. Bu durum da maalesef uykuda gerilemeyle sonuçlanabilir. İşte bilmeniz ve yapmanız gerekenler… Uyku Gerilemesi Nedir?
Küçük çocuklar hayatlarını sürdürebilmek için yeni beceriler kazanırken, bu becerilerde ustalaşmak ve hızlı olmak da isterler. Yuvarlanma, oturma, emekleme/yaylanma, ayağa kalkma, yürüme, konuşma gibi onu biraz daha ileri taşıyacak bu gelişimsel sıçrama adımlarını şöyle bir düşünün. Bebeğinizin gün boyu sürekli ilerlemek için pratik yaptığını fark edeceksiniz. Ne yazık ki aynı şey gece uykusu için de geçerli. Çocuğunuz bu yeni becerilerinde uzmanlaşma işini sabah saat 3’te de yapmak isteyebilir! Yani bu ustalaşma hırsının faturası uykuya kesilebilir. Her şeyden önce endişelenmemeniz gerektiğini, bu durumun geçici olduğunu bilin; sonra da sizi aydınlatacak yazımızı dikkatle okuyun.
Bebek Uyku Gerilemesi Ne Zaman Başlar ve Biter?
Uyku gerilemesi için net bir başlangıç ve bitiş zamanı yok. Çünkü tüm yetişkinler gibi çocuklar da farklı bireyler. Dolayısıyla bu gerilemeler çocuğunuz hazır olduğunda ve söz konusu beceride ustalaştığında başlayıp bitiyor. Bunun yanı sıra çok bilinen bazı uyku gerilemeleri de var: 4 aylık uyku gerilemesi, 12 aylık uyku gerilemesi ve 18 aylık uyku gerilemesi. Bunlarla ilgili bilgileri de bu yazımızda bulabileceksiniz.
En Zorlayıcı Uyku Gerilemesi Hangisidir?
Bunlar içinde en zorlayıcı olanın 4 aylık uyku gerilemesi olduğu söylenebilir çünkü bu dönemde yenidoğanların uykuları değişiyor, iki uyku evresi daha ekleniyor ve vücutları sirkadiyen bir ritim geliştirmeye başlıyor. 12 haftaya kadar bebeklerde sadece iki uyku evresi bulunuyor: REM ve derin uyku. 4 aylık uyku gerilemesi başladığında ise çocukların uykusuna iki hafif aşama daha ekleniyor. Bu genellikle diş çıkarmanın ilk belirtilerinin ortaya çıktığı ve muhtemelen ilk dişin çıktığı zamanlar oluyor. Önden arkaya ve arkadan öne yuvarlanmayı öğrenme de bu zamanlara denk geliyor.
Uyku Gerileme Dönemleri Nelerdir?
4 ay uyku gerilemesi: Yukarıda bahsettiğimiz, genellikle en uzun gerilemedir.
6 ay uyku gerilemesi: 6 aylık uyku gerilemesi; bir oyuncağa uzanma, sırayla sizinle karşılıklı ses çıkarma, dilini çıkarma, diş çıkarma, emekleme veya sürünme, ilk yiyecekle tanışma gibi gelişimsel kilometre taşları etrafında gerçekleşiyor. Gıda intoleransları ve uykuda büyük bir bozulmaya neden oluyor.
8 ay uyku gerilemesi: 8 aylık uyku gerilemesi emekleme, kendini çekerek ayağa kalkma, adını söylediğinizde size bakma, ‘ma-ma-ma’ veya ‘da-da-da’ gibi kelime söyleme çabaları nedeniyle gerçekleşiyor. Buradaki en önemli gelişme, çocukların yabancılardan korkmaya başlaması veya utangaç davranması.
1 yaş uyku gerilemesi: 12 aylık uyku gerilemesi birçok nedenden dolayı büyük bir gerileme. Bu dönemde çocuk tek başına ayakta durmaya ve henüz yürümeye başlamadıysa muhtemelen ilk adımlarını atmaya başlıyor. “Güle güle” demek ve el sallamak gibi konuşmalar gerçekleşmeye başlıyor.
18 ay uyku gerilemesi: 18 aylık uyku gerilemesinde çocuklar konuşuyor ve en çok da “hayır” diyorlar! Uyku saatini protesto etmek ve hatta yataktan çıkmaya çalışmakla birlikte gelen “hayır” cevaplarını da buraya katmak gerek. Bu dönemde güvenlik nedeniyle çocuğunuzun yatağının en düşük ayarda olduğundan emin olun. Yine de yataktan çıkabiliyorsa onu güvende tutmak için bir uyku tulumu giydirmeyi düşünebilirsiniz.
3 yaş uyku gerilemesi: Çocuklar bu dönemde gelişen dil becerileri nedeniyle uykuyla mücadele etmeye başlıyor. Kreşe/anaokuluna gitmek veya aileye yeni bir çocuk eklemek gibi büyük değişiklikler de bu yaş civarında gerilemelere neden olabiliyor.
Yeni Bir Kardeş Çocuğunuzun Uykusunu Etkiler Mi?
Kardeşlik güzel şey ama yeni bebeğiniz doğduktan yaklaşık bir veya iki hafta sonra büyük çocuğunuzun yatma zamanını geciktirmeye başladığını, gece boyunca uyandığını, gün içinde daha fazla protesto ettiğini, öğle uykusuyla savaştığını fark edebilirsiniz. Bu normal bir durum. Çocuklar değişiklikten hoşlanmıyorlar ve yeni bir kardeş çok büyük bir değişiklik. Eskiden tüm ilgiye sahip olan çocuğunuz şimdi sizin ilginizi paylaşmak zorunda. Bu konuda yapabileceğiniz en doğru şey ona negatif değil pozitif ilgi gösterdiğinizden emin olmak çünkü çocuklar bu farkı anlayamıyor; onlar için önemli olan sizin dikkatinizi çekmek oluyor.
Uyku Gerilemesinde Ne Yapılmalı?
Bebek uyku gerilemesini önleyemezsiniz ancak küçük çocuğunuza gün boyunca geçmekte olduğu gelişimsel dönüm noktası için çok fazla pratik yaptırarak ve bağımsız olarak uykuya geçtiğinden emin olarak bu süreyi kısaltmaya yardımcı olabilirsiniz.
