Sleepmaxxing, popülerliği giderek artan bir sosyal medya trendi. Uyku kalitesini iyileştirmeyi amaçlayan bir dizi tavsiye, ürün ve uygulamayı kapsıyor. Uyku uzmanları, bu trendin bazı yönlerinin uykuyu iyileştirmeye yardımcı olabileceğini söylüyor ancak çok önemli bir uyarıları da var: Birçok popüler sleepmaxxing videosu sağlık risklerini artırabilecek eylem veya ürünleri teşvik ediyor!
Her gece aldığınız uyku miktarını ve kalitesini en üst düzeye çıkarmayı amaçlayan yeni bir sağlık trendi, başını TikTok’un çektiği sosyal medya platformlarında viral oluyor. Sleepmaxxing adlı bu trendle ilgili videolar yüz binlerce kez izleniyor. Ancak sleepmaxxing’in bazı yönleri sağlığa faydalı yönlendirmeler içerirken, bazıları uzmanların endişelerini artırıyor. Etkisiz takviyeler, ağız bantlama yöntemleri ve burun deliği genişleticiler, en popüler videolardaki tavsiyeler ve ürünler arasında yer alıyor. Oysa uzmanlar bunların sağlık risklerini artırabileceği görüşünde.
Aeroflow Sleep’te uyku bilimi danışmanı olan Dr. Carleara Weiss, “Uykuyu bir ürün olarak ticarileştirmek endişe verici” diyor: “İdeal uyku kalitesine ulaşmak için odak noktamızı sağlıklı yaşamdan giderek daha fazla ürün satın almaya kaydırmamaya dikkat etmeliyiz.”
Gelin, biraz daha yakından bakalım…
Sleepmaxxing Neden Viral Oluyor?
Uzmanlar, uzun yıllar boyunca, yetişkinlerin her gece en az 7 saat uykuya ihtiyacı olduğu yönündeki önerilerin, insanları yoğun çalışmaya mecbur eden toplumsal beklentilerin gölgesinde kaldığını söylüyor. Ancak bu durum, 2020’deki pandemi sonrası dünyada ve yeni neslin işgücüne girmesiyle birlikte değişmeye başlamış durumda.
Uyku tıbbı uzmanı Dr. Raj Dasgupta, “İnsanlar uykunun genel sağlık ve esenlik için ne kadar önemli olduğunu giderek daha fazla fark ediyor” diyor: “Daha fazla insan uykuya öncelik vererek daha iyi dinlenmelerini sağlayan seçimler yapıyor. Bu değişiklik, sağlıklı kalmak için öz bakım ve dengenin önemli olduğu günümüzün hızlı tempolu yaşamında özellikle önemli.”
Bir lisanslı klinik sosyal hizmet uzmanı (LCSW-ruh sağlığı ve davranışsal durumların değerlendirilmesi, teşhisi ve tedavisi konusunda uzmanlaşmış profesyoneller) olan Noah Kass, “Sosyal medya da dahil olmak üzere birçok faktör bu eğilimi tetikliyor” diyor. Sonuçta pandemi, çoğumuzun sağlık önceliklerini yeniden düşünmesine neden oldu. Z kuşağı ise iş, eğlence ve öz bakımı dengelemeye odaklanıyor ve ‘ilerlemek için ne gerekiyorsa yap’ zihniyetinden ziyade, uzun vadeli sağlığa önem veriyor.
Sleepmaxxing Sağlığınızı Nasıl İyileştirebilir?
Kass, sleepmaxxing olarak adlandırsanız da adlandırmasanız da, dinlenmeye öncelik vermenin fiziksel ve zihinsel sağlığa fayda sağladığını söylüyor. Nitekim, uyku tıbbı uzmanları yeterli uyku almanın kişiye şu faydaları sağladığında hemfikir:
- Daha az hastalık izni
- Sağlıklı kilonun korunması
- Stresin azalması ve ruh halinin iyileşmesi
- Kalp hastalığı ve Tip 2 diyabet dahil sağlık sorunları riskinin azalması
- Dikkat ve hafızanın iyileşmesi (iş dahil günlük aktivitelerinizi daha iyi yapabilmek)
Optimal Circadian Health’in kurucusu Dr. Dylan Petkus, “Uyumazsanız her şey alt üst olur” diyor: “Bu, lastiklerini değiştirmeden veya yakıt deposunu doldurmadan sürekli spor araba sürmeye benzer.”
Peki takviyeler ve ağız bandı ya da burun deliği genişletici gibi yan ürünler daha fazla uyumanıza yardımcı olabilir mi? TikTok böyle düşünüyor ancak Dr. Carleara Weiss, uykunun ticarileştirilmesinin, bu sağlıklı alışkanlığı önceliklendirme eğiliminin bir dezavantajı olduğunu belirtiyor: “İnsanların reçetesiz ilaçlara ve takviyelere başvurması veya viral ancak güvenli olmayan uygulamalara katılması beni endişelendiriyor.”
Daha İyi Uyumanıza Ne Yardımcı Olabilir?
Sleep Girl Mocktail veya yüksek teknolojili alarm saati kadar lezzetli veya estetik olmayabilirler ama uyku tıbbı uzmanları temel kuralların hâlâ geçerli olduğunu söylüyor:
- Yatmadan en az 6 saat önce kafein tüketmemek (bazı kişiler için bu süre daha uzun olabilir)
- Kontrollü alkol kullanmak ve yatmadan en az 3 saat önce içmeyi bırakmak
- Vücudun doğal uyku hormonu üretimini engelleyen mavi ışığa maruz kalmayı azaltmak için yatmadan en az 45 dakika önce ekranları kapatmak
- Düzenli egzersiz yapmak ancak yatmadan önce yüksek yoğunluklu egzersizlerden kaçınmak
- Her gün aynı saatte yatmak ve uyanmak
- Yatak odanızı serin ve karanlık tutmak
- Uyandığınızda doğal ışık almak
Sleepmaxxing’in Ters Tepme Etkisi
Uzmanlar, sleepmaxxing trendinde aşırıya kaçmanın da zararlı olabileceğini söylüyor. Dr. Dasgupta, “Mükemmel uykuyu elde etmek için çok fazla çaba sarf etmek de her zaman mükemmel sonuçlar elde edememek konusunda endişeye neden olabilir” diyor. Dasgupta’ya göre daha fazla ve daha iyi uyku arayışınızın bir sorun olabileceğinin işaretleri arasında şunlar olabilir:
- Uykuyu takıntılı bir şekilde takip etmek
- Yeterince uyuyamadığınız için endişelenmek
- Uyku kaliteniz mükemmel değilse sürekli kaygılanmak
- İronik ama belki de en büyük işaret ise uyku arayışınızın sizi uykunuzdan mahrum bırakması
Dr. Dylan Petkus, “Ne kadar çok uyumaya çalışırsanız veya buna odaklanırsanız, o kadar endişeli olursunuz. Bu endişe de uyku yeteneğinizi olumsuz etkiler” diyerek açıklıyor.
Sonuç olarak…
- Uykuya öncelik vermek elbette olumlu bir şey ancak sosyal medyada sleepmaxxing trendi kapsamında öne çıkarılan bazı yöntemler, uyku uzmanlarının endişelerini artırıyor. Bunlardan birini denemeden önce mutlaka bir sağlık uzmanına danışın.
- Daha fazla uyku almak için denenmiş ve kanıtlanmış yöntemlerden yararlanın. Bunlar arasında düzenli yatma ve kalkma saatleri, odayı serin ve karanlık tutmak, yatmadan önce kafein, alkol ve ekran kullanımını azaltmak sayılabilir.