Uyku hepimizin en savunmasız halidir. Bunu bilen zihin ve beden kendini uykuya bırakabilmek için güvende hissetmek ister. Stres barındıran, günün fiziksel ve duygusal yükünü atamamış bireyler bu yükler ile uykuya girer ve tabiri caiz ise “tetikte” bir uyku uyurlar. Bu uykular “kalitesiz” diye adlandırabileceğimiz daha sık bölünen, huzursuz, uyandığınızda halen yorgun hissettiğimiz uykulardır. Tam da bu nedenden, sakinleşme ve rahatlama süreçlerini sağlıklı tamamlayan bireyler daha kaliteli uyurlar.
Bebekler için de aynı süreçler geçerlidir ve daha da önemlisi, bebekler biz yetişkinler gibi kendilerini sakinleştirme, dingin bir hale bürünme becerisine sahip değildirler. Bu ihtiyaçlarını ancak bizimle ilişki halinde olurlarla ve uygun koşullar sağlanırsa gerçekleştirebilirler. Bu nedenle bebeklerin uyku öncesinde sakinleşmelerine bakım verenleri olarak bizlerin nasıl destek olduğu, onların uyku kalitelerini doğrudan etkiler. Peki, bu konuda neler yapabiliriz, beraber bakalım…
- Öncelikle, uyku öncesine “ne” yaptığımızdan ziyade “ne kadar duyarlı bir ebeveynlik” sergilediğimiz en belirleyici faktördür. Biraz önce de belirttiğim gibi, sinir sistemi ilişki halindeyken rahatlar. İhtiyaçları görülen, ebeveyninin kapsayıcı ve sakin desteği ile eşlik edilen bebek güvende hisseder. Bu nedenle, uyku öncesi anlarda farklı aktiviteler yapabilir veya farklı ortamlarda bulunabiliriz; önemli olan ebeveyn olarak ne kadar anda kaldığımız, zihnimizin ne kadar bebeğimizde olduğu, onun sinyallerine ne kadar açık olduğumuz, kendi duygusal dengemizi koruyarak onun iniş çıkışlarına ne kadar etkin yardımcı olabildiğimizdir.
- Uyku öncesi son saatlerde bebeğin daha az uyaranlı ve dingin (ekranlar her zaman kapalı, ışıklar biraz kısılmış, bireyler sakin ve biraz yavaşlamış bir beden dilinde gibi) bir ortamda olması, sinir sisteminin yavaş yavaş inişe geçmesi, bedenindeki yorgunluk ve uyku sinyallerini hissedebilmesi için önemlidir.
- Uyku öncesi bebeğin hazırlık sürecinde neler olmalı konusuna ebeveyn bebeği özelinde karar vermelidir. Kimi bebek masajla çok sakinleşirken, kimi bebek bu dokunuşlar ile çok yükselebilir. Aynı şekilde arka planda çalan bir müzik bir bebeği durgunlaştırırken, başka bir bebeğin merakını tetikleyip yükseltebilir. Önemli olan bebeği yavaşlatan, sakinleştiren aktivite ve ortamı sağlamaktır.
- Bu anlarda en önemli kaynak ebeveynin kendi sinir sistemidir. Henüz kendini sakinleştiremeyen bebeğin onun duygularına kap olan, o yükselse de sakin kalan bir limana, duygularını bastıran değil kabul edip dışavurumuna izin veren bir ebeveyne ihtiyacı vardır. Bu nedenle bebek uyutmaya giderken bizim nasıl hissettiğimiz çok önemlidir. Ebeveyn sakin değil ise, ebeveyn o anda o deneyim içinde bunalmış, panik, endişeli olmak gibi zor duygular içindeyse, bebek de ebeveynin sinir sistemini aynalayacak ve sakinleşmekte zorlanacaktır. Her gün aynı dengede olmamız gerçekçi olmasa da hatırlamalıyız ki, bizim kendi duygularımızı regüle etme becerimiz var. Bu nedenle bebek uyutmaya girmeden önce kendi temel ihtiyaçlarımızı karşılamış olmak (tuvalete gitmek, su içmek gibi), duygusal durumumuz iyi değil ise farkındalıkla sakinleşme ve kendi konularımızı erteleme çabasını göstermek, kimi zaman yapılan birkaç sakinleşme egzersizi (nefes gibi) yardımcı olabilir. Emin olabilirsiniz, bebeğinizin sakinleşme ve uyku kalitesinde fark yaratırız.
- Bebeğin uykusu geldiğinde bekletilmeden uykuya götürülmesi de daha rahat sakinleşmesine yardımcı olur. Çünkü uykusu olduğu halde sosyal ortamda kalan, uyaranlara maruz kalan bebeğin sinir sistemi bir yandan yükselir.
- Sakinleşme süreci içinde göz, ten temaslı, odağın bebekle ilişkide olduğu oyunlar da çok faydalıdır. Kucakta oynanan bir fış fış kayıkçı, hafif sallanarak söylenen bir şarkı, yüz yüze oynana “buruna bip bip” gibi oyunlar bebeklerin dikkatini de sizinle olan ilişkiye ve bedenlerine vermelerine yardımcı olur. Elbette tüm bu oyunlarda bebeği yükseltmemeye özen gösteren dingin bir eşlik etme halimiz her zaman korunmalıdır.
Bebeğinizin rahat uyuması için Yatsan bebek ürünlerine göz atın: bebek yatakları, bebek yastığı, bebek yorganı ve bebek alezi