Uyku, hayatın vazgeçilmez bir parçası. Zihnimizin dinlenip yenilendiği uyku süreci, sağlıklı bir yaşam için büyük önem taşıyor. Ancak yoğun tempo ve stres, birçok insanın uyku düzenini olumsuz etkileyerek hayat kalitesini düşürüyor. Peki buna karşı neler yapabiliriz?
Günümüzün nasıl geçeceğini bile uyku düzenimiz belirliyor. Yeterli uyku alıp alamamamız, başta ruh sağlığımız olmak üzere vücudumuzun tüm döngüsünü etkiliyor. Haliyle uykusuzluk birçok mental ve fiziksel sağlık sorununa yol açabiliyor veya mevcut sorunları daha da kötüleştirebiliyor. Peki bu süreç nasıl işliyor? Uzm. Dr. Yıldıray Tanrıver’den (Infinity Regenerative Clinic Medikal Direktörü) uykusuzluk, nedenleri ve çözüm yolları üzerine önemli bilgiler aldık.
Uykusuzluğun Altta Yatan Birçok Nedeni Olabilir
- Uyku sağlıklı bir yaşam için olmazsa olmaz bir ihtiyaçtır. Bedenimizi ve zihnimizi dinlendiren uyku vücudumuzun kendini onarmasını, enerji depolamasını ve beynimizin gün boyunca aldığı bilgileri işlemesini sağlar. Uykusuzluk yani insomnia da tüm bu işlevlerin sekteye uğramasına sebep olarak, sağlığımızı negatif yönde etkiler.
- Son yıllarda uykusuzluk, yeterli ve kaliteli uyku alamama durumu, sıkça rastladığımız şikayetlerden biri haline geldi. Uykuya dalmakta güçlük çekme, gece sık sık uyanma veya erken uyanma gibi belirtilerle kendini gösteren uykusuzluk, altında birçok nedeni barındırabilir ve mutlaka üzerine gidilmesi gerekir.
- Uykusuzluk sorununun birçok nedeni olabilir. Bunların başında, sağlığımızı olumsuz etkileyen her rahatsızlıkta olduğu gibi, stres geliyor. Ayrıca artık hepimiz bilgisayar başında çalışıyor ve telefon ekranlarında sosyalleşiyoruz; bu ekranlardaki mavi ışığa maruz kalmak da uykusuzluğun önemli bir sebebi.
- Bunlara ek olarak düzensiz yaşam alışkanlıkları, gürültü ve çevre kirliliği, uyku apnesi, genetik yatkınlık, huzursuz bacak sendromu, sigara ve alkol kullanımı da uykusuzluk sorunlarına neden oluyor.
Uykusuzluk Birçok Sağlık Sorununun Sebebi Olabilir
- Sağlıklı olma halinin sürdürülebilirliği için iyi uyku şart. Vücudumuzda hormon dengesinin sağlanmasından hafızanın güçlendirilmesine kadar pek çok önemli işlevi olan uyku, sağlıklı olma halimizi doğrudan etkiler.
- Uyku sorunları tedavi edilmediği durumlarda farklı hastalıklara sebep olabilir. Bu sorunların başında gelen kardiyovasküler hastalıklar sonucunda, yüksek tansiyon, kalp hastalıkları ve felç riski artabilir.
- Uykusuzluk kilo kontrolünü zorlaştırarak, metabolizmayı bozabilir. Ayrıca insülin direncine yol açarak, obezite ve tip 2 diyabet riskini artırabilir. Bağışıklık sisteminin zayıflamasına neden olarak, vücudu enfeksiyonlara ve hastalıklara karşı daha savunmasız hale getirebilir.
- Depresyon, anksiyete ve diğer ruhsal sağlık sorunlarını tetikleyerek, beyin kimyasallarını etkileyebilir ve duygusal dengesizliklere yol açabilir. Ayrıca koordinasyonu ve reaksiyon süresini bozarak trafik kazaları, iş kazaları ve diğer tehlikeli durumlarda artışa yol açabilir.
- Tüm bunların yanı sıra bütünsel sağlığımızı en çok etkileyen sindirim sistemini etkileyebilir, bağırsak sorunları gibi rahatsızlıklara yol açabilir.
- Kadınlarda hormon dengesini bozarak âdet döngüsünde düzensizlikler ve libido değişiklikleri gibi sorunlara yol açabilir.
Uyku Bozukluğu Nasıl Tedavi Edilir?
- Sağlıklı bir yaşam sürdürmek için uyku sorunlarını dikkate almalı ve olası rahatsızlıklara sebep olmasının önüne geçmek için tedavi olunmalı.
- Dünya Sağlık Örgütü tarafından kabul edilen ve önerilen bir tedavi yöntemi olan akupunktur, geleneksel Çin tıbbına dayanan ve ince iğnelerin vücutta belirli noktalara yerleştirilmesiyle yapılan bir tedavi yöntemi. Uykusuzluk ve uyku bozuklukları tedavisinde etkin bir biçimde kullanılıyor; özellikle stres ve anksiyeteyi yönetmeye yardımcı olarak, uyku bozukluğu tedavisinde olumlu sonuçlar alınıyor.
- Vitamin eksiklikleri de uyku bozukluklarına yol açabilir ve doğru tedaviyle yaşanan sorunların önüne geçilebilir. Kişinin ihtiyaçlarına uygun vitamin takviyeleri önemli bir rol oynayabilir. Vitamin eksikliğinden kaynaklanan uyku bozukluklarının tedavisinde, eksik vitaminlerin doğru bir şekilde belirlenmesi ve eksikliğin giderilmesi gerekir. Burada kullanılan en önemli yöntemlerden biri olan IV terapiyle eksik olan vitamin, mineral ve diğer besin maddeleri vücuda doğrudan damar yoluyla verilebiliyor.
- Uykusuzluk nedeniyle yaşanan ve genel sağlığı etkileyen sorunlar kişide psikolojik olarak da sorun yaratacağı için ötelenmemeli ve önemsenmeli.