Bu kez mutlu yaşamın Japoncasına uğruyoruz. Japoncada ‘yaşam’ anlamına gelen ‘iki’ ve ‘gaye, amaç’ anlamlarına gelen ‘gai’ kelimelerini buluşturan bu felsefeyi tanıyınca mutluluğun bir sırrına daha ereceksiniz.
İKİGAİ NE DEMEK?
İkigai, kabaca ‘var olma nedeni’ anlamına gelen Japonca bir birleşik kelime. Japoncada ‘yaşam’ anlamına gelen ‘iki’ ve ‘gaye, amaç’ anlamlarına gelen ‘gai’ kelimelerinden oluşuyor. Kısacası, ikigai’nizin sizin yaşam amacınız veya mutluluğunuz, her gün yataktan kalkmanız için size ilham veren şey olduğunu söyleyebiliriz. Günümüz dünyasındaki önemli bir farktan da söz etmek gerek: Bu kavram etrafında şekillenen geleneksel Japon felsefesi mutluluğu bulmaya odaklanıyor. Batı yorumu ise ikigai’yi daha çok hayalinizdeki kariyeri bulma yöntemi olarak kullanıyor. Batılılaşmış versiyon, şu dört niteliği içerdiğinde hayalinizdeki kariyere ulaştığınızı söylüyor:
- Ne yapmayı seviyorsunuz?
- Ne yapmakta iyisiniz?
- Size maddi getirisi olacak özelliğiniz, beceriniz ne?
- Dünyanın neye ihtiyacı var?
İKİGAİ NEDEN ÖNEMLİ?
Japonya kadınlarda 88.09, erkeklerde 81.91 yılla, ortalama yaşam süresi açısından dünyada ikinci sırada yer alıyor. Bu rakamlarda beslenmenin önemli bir rol oynadığı doğru ancak birçok Japon, ikigai’nin de uzun ömür ve mutlu bir yaşam sürmeyle çok ilgisi olduğuna inanıyor. Bunların yanı sıra ikigai’nizi bildiğinizde ve tam olarak anladığınızda, yapmayı istediğiniz ve dünyanın yapmanıza ihtiyaç duyduğu işle uyumlu hale geleceğinize inanılıyor.
İKİGAİ’NİZİ KEŞFETMEK İÇİN 3 ADIM
1. Adım
İkigai’nizi bulmak için aşağıdaki sorulara içtenlikle cevap verin
Neyi seviyorsunuz?
Şu anda çalışıyorsanız:
- Tüm dikkatinizi işinize veriyor musunuz?
- İşe giderken, işten çıkış vaktinizden daha heyecanlı mısınız?
- İşyerinde elde ettiğiniz sonuçlarla duygusal bir bağınız var mı?
Bir hobiniz veya zanaatınız varsa:
- Yapmaya doyamadığınız bir hobiniz veya zanaatınız var mı?
- Onu yapmak için her şeyden daha fazla heyecan duyuyor musunuz?
Bu hobinize veya zanaatınıza duygusal olarak bağlı mısınız?
Hangi konuda iyisiniz?
Şu anda çalışıyorsanız:
- İnsanlar işinizle ilgili konularda sizden tavsiye istiyor mu?
- İşinizin size kolay gelen kısımları var mı?
- Yaptığınız işte en iyilerden biri misiniz?
- Yaptığınız işte uzman olmak istediniz mi ya da istiyor musunuz?
Bir hobiniz veya zanaatınız varsa:
- İnsanlar hobiniz veya zanaatınız hakkında size iltifat ediyor mu?
- Bu alanda en iyilerden biri misiniz?
Hobinizde veya zanaatınızda uzmanlaşmak istediniz mi ya da istiyor musunuz?
Dünyanın neye ihtiyacı var?
Şu anda çalışıyorsanız:
- İşiniz piyasada yüksek talep görüyor mu?
- Önümüzdeki yılı, 10 yıl sonra, hatta 100 yıl sonra yaptığınız iş hâlâ değerli olacak mı?
- Sosyal, ekonomik veya çevresel bir sorunu mu çözüyorsunuz?
Bir hobiniz veya zanaatınız varsa:
- Hobiniz veya zanaatınız piyasada yüksek talep görüyor mu?
- Hobiniz veya zanaatınız gelecekte hâlâ değerli olacak mı?
Hobiniz veya zanaatınız sosyal, ekonomik veya çevresel bir sorunu çözüyor mu?
Size ne için ödeme yapılabilir?
Şu anda çalışıyorsanız:
- Sizinle aynı işi yapıp para alan başka insanlar var mı?
- İyi kazanıyor musunuz, sadece işinizi yaparak iyi bir yaşam sürebilir misiniz?
- İşiniz için sağlıklı bir rekabet ortamı var mı?
Bir hobiniz veya zanaatınız varsa:
- Sizinle aynı hobi veya zanaattan kariyer yapan başka insanlar var mı?
- Çevrenizdeki insanlar yaptığınız şeyi satın almak istedi mi?
- Yaptığınız şey için sağlıklı bir rekabet ortamı var mı?
‘Şu anda çalışıyorsanız’ bölümündeki her soruya ‘evet’ yanıtı verdiyseniz, yaptığınız işi yapmaya devam edin. ‘Bir hobiniz veya zanaatınız varsa’ bölümündeki her soruya ‘evet’ yanıtı verdiyseniz tebrikler; hobinizi hayalinizdeki mesleğe dönüştürmek için adımlar atabilirsiniz. Peki ya cevaplarınız ‘hayır’sa? Merak etmeyin; ikigai’nizi bulma konusunda daha fazla ipucu için okumaya devam edin.
2. Adım
İkigai’nizi bulmak için beyin fırtınası yapın
İdeal gününüzü zihninizde baştan sona görselleştirin. Ne giyiyorsunuz? Kimlerle konuşuyorsunuz? Ne yapıyorsunuz? Bunları yaparken nasıl hissediyorsunuz? Görselleştirmeyi bitirdiğinizde düşündüklerinizi bir yere yazın. Daha sonra ilk adımda ‘hayır’ cevabı verdiğiniz sorulara bakın. Daha iyi hissetmek için yapabileceğiniz küçük değişiklikler hakkında beyin fırtınası yapıp notlar alın. Bu süreçte en net hissinizi, merkezinizi, ikigai’nizi bulmaya odaklanın. Bunu yaparken şüphe, korku veya olumsuz düşüncelerin ortaya çıkması normaldir. Geleceğinizle yüzleşmek ağır gelebilir. İşin püf noktası, şüphelerinize ve korkularınıza anlam yüklememek. Düşündüğünüzden daha güçlü olduğunuzu unutmayın.
3. Adım
İkigai’nizi bulmak için çalışın
Artık kafanızda ideal iş gününüzün nasıl olması gerektiğine dair bir resim var. Şimdi bu yolda çalışmayı, araştırmayı, ders almayı veya bir uzmana danışmayı düşünün. Bu adım, vizyonunuzun gerçek hayattaki beklentilerinizi karşılayıp karşılamadığını keşfetmenize yardımcı olabilir. Bu süreçten geçer ve vizyonunuzun beklentilerinizi karşıladığını görürseniz tebrikler; ikigai’nizi bulmaya çok yakınsınız demektir. Bunun tersi doğruysa endişelenmeyin, ikigai’nizi bulmanız biraz daha zaman alabilir. Bulana kadar farklı bir iş, hobi veya zanaat için birden üçe kadar olan adımları tekrarlayın. Hâlâ bulamıyorsanız çeşitli denemeler yapmayı düşünün. Yemek pişirin, kodlamayı öğrenin, gönüllü olun, bir kitap kulübü kurun, bir logo tasarlayın; ne olduğu hiç fark etmez, sadece size neyin hitap ettiğini bulana kadar denemeye devam edin. Önemli bir not daha: İkigai’nizi bulmanız, kariyerinizin her yönünü seveceğiniz anlamına gelmez; mükemmel olmayan kısımları bile kabul etmeye istekli olduğunuz anlamına gelir. Bunun nedeni, kariyerinizin sevdiğiniz, karşılığında aldığınız ve dünyanın ihtiyaç duyduğu şeylerle uyumlu olmasıdır.
İKİGAİ’NİZİ KEŞFEDERKEN KARŞILAŞABİLECEĞİNİZ 3 ZORLUK
1. Bunalmış hissetmek
Amacınızı keşfetmeye çalışırken bunalmış hissetmeniz normaldir. İşin püf noktası, ilerlemeye devam etmek ve ihtiyacınız olduğunda destek istemek. Ne kadar küçük olursa olsun, hedefleriniz için adımlar atmaya devam edin.
2. Zamanınız yokmuş gibi hissetmek
Zamanla ilgili iyi haber, şekillendirilebilir olmasıdır. Biraz yaratıcılıkla, onu ihtiyaçlarınıza uyacak şekilde genişletebilir ve düzenleyebilirsiniz. Örneğin, tutku duyduğunuz şey üzerinde çalışmak için biraz daha erken yatıp erken kalkmak, yoldayken kendinizi geliştirebileceğiniz bir podcast dinlemek gibi adımlar gerçekten fark yaratabilir. Yaratıcı olun, zaman boşlukları arayın ve programınızı sizin için anlamlı olacak hamlelerle yeniden düzenleyin.
3. Endişe temelli düşünme
Beynimiz bizi tehlikeden korumak için yapılandırılmıştır ancak tehlike olmadığında bile böyle bir algı yaratabilir. Bir hedef için çalışırken ya olmazsa korkusunu, endişesini arkaya atmak zorlayabilir ama biraz pratikle giderek kolaylaşacağına emin olabilirsiniz.
