Tatil dönemi başladı. Bebeği veya küçük yaşta çocuğu olan kimi aileler tatilde uyku düzenlerini nasıl koruyacakları konusunda meraklı ve belki endişeli olabilirler. Bu konuya aileler bütünsel olarak nasıl bakabilir ve çocuklarına yardımcı olabilmek için neler yapabilir, anlatalım…
Kimi çocuklar tatil ortamlarında daha rahat ederler ve uykuları dahil genel davranışları, ruh halleri ve düzenleri çok fazla etkilenmez. Kimi çocuklar ise uyumlanmakta daha fazla zorlanırlar. Bu kısmen mizaç, kısmen de değişikliğe ve yeniliğe açık olma becerimizle alakalıdır. Bu beceri sinir sistemimizin regülasyonuyla alakalı olarak hayatın ilk yıllarında gelişir. Bu konuda zorlanan bebekler duyarlı ve doğru bir şekilde desteklenirlerse çok daha rahat uyumlanabilirler.
Peki, hangi çocuklar tatil ortamı ve düzenine daha kolay adapte olur ve daha rahat uyur; bakalım:
– Yeni deneyimlere (ortam, tecrübe, kişi…) açık olanlar, değişim anlarında daha esnek ve uyumlanmaya açık davrananlar
– Sosyal ortama girmek ve ilişki kurmakta daha rahat olanlar
– Birden fazla kişiyle uykuya geçme deneyimine sahip olanlar
– Bugüne kadar ev dışı ortamlarda (başka ev, puset, kanguru, araba koltuğu, uçak…) bulunmuş ve uyumuş olanlar
Bebeğimiz tatil ortamına kolay veya zor adapte olacak olsun, biz ebeveynleri olarak tatilde çocuklara nasıl yardımcı olabiliriz; daha iyi uyumaları için nasıl destekleyebiliriz?
Bebeklerin tatil saati olmadığını unutmayın
Çocuklar uyku ve diğer birçok ihtiyaçları için bedenlerini dinlerler. Kendi uyku düzenlerini, saatlerini korumak isterler. Yani bebeklerin ‘tatil saatleri’ yoktur; bu daha çok sosyal hayata adapte olup kendi düzenini esnetme becerisi yüksek olan yetişkinlerin düzenidir. Bu nedenle tatilde de bebeklerin uyuma saatlerine saygı duymak ve onları bekletmemek, uykularını ötelememek gerekir.
Ortak bir düzen kurun
Tatile ailece çıktığınızı ve bebeğinizin de ailenin bir üyesi olduğunu her zaman hatırlayarak hayat düzenini ortak kurmak; bebeği görülmüş, anlaşılmış, ihtiyaçları karşılanmış ve güvende hissettirir. Bu da daha iyi uyumasına yardımcı olur. Yani “O bize uyum sağlasın” veya “Biz tamamen ona uyum sağlayalım” gibi keskin köşelere itilmiş düzenlerden ziyade, ortak bir düzen kurmak gayesinde olmak en sağlıklısı olur. Bebeğiniz ortalama hangi saatlerde uyuyacak ve o sırada nerede olacaksınız? Gün içindeki gezi planınızı onun uykularını yola veya pusete denk getirecek şekilde nasıl yaparsınız gibi…
İç ve dış ortam uykularını dengede tutun
Bebeğiniz gündüz uykularını farklı ortamlarda uyuyabilir ve geceleri de uykusuna dış ortamda başlayıp daha sonra siz evinize veya otel odanıza döndüğümüzde yatağında devam edebilir. Yatağa geçiş yaparken bir uyanma söz konusu olabilir ancak gece uykusunda geri dalma büyük ihtimalle mümkün olacaktır. Ancak aklımızda tutmamız gereken konu, sosyal uykuların bebeğin toleransı dahilinde dengeli olmasıdır. Kimi bebek her ortamda rahatça uyur ve tatil boyunca dışarıda uyumak onu etkilemez. Ancak kimi bebekler bu düzenden kolayca yorulabilir. Bu durumda evde/otel odasında olan uykular ile dış uykuları denge içinde tutmak gerekir.
Şefkatle yaklaşın, desteği kesmeyin
Uyku kalitemizi etkileyen en önemli konulardan biri stres seviyemizdir. Eğer bebeğiniz yeni ortamlara zor adapte oluyor ve bu nedenle tatil ortamında evine oranla daha stresli ise, o zaman uykuya geçişi ve sürdürmesi de daha zor olacaktır. Bu anlara şefkatle yaklaşmak ve uyumlanmasına duyarlı bir şekilde destek olmaya devam etmeliyiz.
Yorulma anlarını görüp dinlendirin
Uykumuzu etkileyen bir diğer faktör de yorgunluk seviyemiz ve onu tolere edebilme becerimizdir. Tatilde birçok farklı ortamdaki artan uyaranlar ve fiziksel aktiviteyle kimi bebekler daha iyi uyur (uyaran ihtiyaçları daha iyi karşılanmıştır), ancak kimileri de fazla yorulup daha zor uyuyabilirler (fazla gelen uyaranla tolere edebileceğinden fazla yorulmuştur). Bu nedenle bebeğimizin uyanıklık hallerini iyi gözlemlemeli, toleransını aşan yorulma anlarını görüp ona dinlenme fırsatları yaratmamız değerli olur.
Pikesi, müziği yanınızda olsun
Bebeğinizin uyku esnasında evde aşina olduğu nesneleri ve destekleri yanınızda getirebilirsiniz. Pikesi veya müziği gibi.
Gelişim beklentisi içine girmeyin
Tatil ortamlarında bebeğinizden bir düzen değişikliği veya gelişim adımı beklememek iyi olur. Nasıl uyutuluyorsa öyle uyutulmaya devam etmesi gibi düzenini korumak ona yardımcı olur. Ancak yeni deneyime çok açık bebekler tam tersine tatil ortamlarında çok rahatlayıp (tam da aradığım ortamdayım!) kimi gelişim adımlarını tatilde de atabilirler.
Huzurlu tatil ana odağınız olsun
Özetle; önemli olan, duyarlı ebeveynliğimizi tatilde de devam ettirmek, bebeğimizin uyku düzenine saygıyla yaklaşıp korumak ve ortak bir deneyim tasarlamaktır. Tatilin amacının iyi zaman geçirmek olduğunu asla unutmamak, kimi yerlerde esnemekle beraber bebeğin ihtiyacı olan desteği de alması, her zaman daha huzurlu bir tatil için ana odak noktamızdır.
İyi tatiller!
