Yeni bir araştırma, küçük de olsa bir tasarruf alışkanlığının sağlığımız üzerinde olumlu etkisi olabileceğini söylüyor. Peki bu etkinin uyku kalitesine bile uzandığını söylersek ne dersiniz?
Bristol Üniversitesi’nin yeni araştırmasına göre düzenli olarak tasarruf etmek, kendinizi daha rahat ve sakin hissetmenize yardımcı olabilir, hatta uyku kalitenizi artırabilir. Gelin, yakından bakalım…
Çalışma, 2010’la 2022 yılları arasında yaklaşık 27 bin yetişkine odaklanılarak yapılmış. Düzenli tasarruf yapanların, hiç para biriktirmeyenlere kıyasla, başkalarına daha yakın hissetmek ve geleceğe daha iyimser bakmak da dahil, genel olarak daha yüksek bir refah puanına sahip oldukları, ayrıca daha iyi bir gece uykusu aldıkları gösterilmiş.
Raporu Jamie Evans’la birlikte kaleme alan Sara Davies, refah üzerinde en büyük etkiye sahip olan şeyin, miktardan ziyade düzenli tasarruf yapma eylemi olduğunu söylüyor: “Çalışmadan çıkan net mesajlardan biri, çok büyük paralarınız olmasına gerek olmadığı, faydalı olanın kenara para koyma eylemi olduğu. Küçük bir miktar paraya sahip olmak bile borca girme olasılığınızın azalması anlamına geliyor, dolayısıyla olumlu refahın bir kısmı da bundan kaynaklanıyor.”
Genel olarak, tasarruf yapmayanların yüzde 47’si hayatlarından ‘çoğunlukla’ veya ‘tamamen’ memnunken, bu oran ayda bir miktar tasarruf edenler arasında yüzde 63’e yükseliyor.
Yaşlar Arasındaki Fark
Çalışma, yaşa bağlı olarak tasarruf yoluyla elde edilen mutlulukta gözle görülür bir fark bulmuş. Ancak ekip, bunun muhtemelen yaşamdaki farklı finansal aşamalardan kaynaklandığını belirtiyor. Araştırmayı yapan bilim insanları durumu bulgulara bakarak şöyle özetliyor:
- Tasarruf yapmayanlarla düzenli tasarruf yapanlar arasındaki ruhsal refah farkı 35 yaş altı ve 35-64 yaş grubunda, 65 yaş üstü gruba kıyasla çok daha büyük.
- Bu durum, tasarruf yapmanın refah üzerindeki etkisinin genç yetişkinler için daha yüksek olmasından ziyade, tasarruf yapmamanın etkisinin yaşlı yetişkinler için daha düşük olmasıyla ilgili görünüyor.
- Başka bir deyişle, ileri yaşlarda refah, gelecek için tasarruf yapmaktan çok, bugünün tadını çıkarmak için para harcamakla ilgili olabilir.
Bununla birlikte Davies, bulguların herkes için geçerli olduğunu söylüyor. Çalışmanın, düzenli olarak tasarruf etmenin, yaşınız ne olursa olsun mali durumunuzla ilgili daha rahat hissetmenize yardımcı olduğunu gösterdiğini ekliyor: “Genel olarak birikime sahip olmanın insanların kendilerini daha yerleşik ve tatmin olmuş hissetmelerine yardımcı olduğunu düşünüyorum.”
Araştırma, finansal güvenliğin ve refah hissinin, miktardan ziyade sahip olduklarınızı iyi yönetmekten de kaynaklandığını gösteriyor. “En düşük gelir grubunda yer alan ve tasarruf yapan kişilerin, bir üst gelir grubunda yer alan kişilerle aynı yaşam memnuniyetine sahip olduğunu gördük. Tasarrufun neler yapabileceği konusunda gerçekçi olmalısınız tabii. Söz ettiğimiz, sahip olduğunuz herhangi bir miktarı en iyi şekilde kullanma hissi. Bunu bütçe yaparak, paranızın ne zaman geldiğine ve ne kadarını kenara koyacağınıza ve ne zaman kullanacağınıza bakarak yapabilirsiniz” ” diyor Davies.
Biriktirmeye Nasıl Başlayabilirsiniz?
İmkânınız olduğu halde birikiminiz yoksa yalnız değilsiniz. Yapabileceğiniz en etkili şeylerden biri, acil durumlar için bir tasarruf fonu oluşturmak. Böylece ister ödenecek faturaların yükselmesi, ister yeni bir cihaz satın alma ihtiyacı olsun; beklenmedik durumlara finansal olarak hazır olabilirsiniz. Kenara ayırdığınız paranız varsa, koşullarınız değiştiğinde finansal sorunlar yaşama veya yüksek faiz oranıyla borç alma olasılığınız daha düşüktür.
Düzenli tasarruf alışkanlığınız yoksa ve küçük bir miktar olsa bile kenara koyabileceğiniz paranız varsa, size uygun bir tasarruf yöntemi bulmanız önemli. Bristol Üniversitesi’nin çalışması, hatırlatmalar ve mesajlar, yatırmayı kolaylaştıran ancak çekmeyi zorlaştıran tasarruf planları ve küçük finansal teşviklerin, insanları tasarruf etmeye özendirebileceğini gösteriyor. Yani bu tür seçenekler sunan tasarruf hesaplarına bakmak faydalı olabilir.
“Eğer düşük bir gelire sahipseniz, tasarruf etmekte zorlanacağınız açıktır. Ama artık otomatik biriktirme gibi size yardımcı olabilecek pek çok imkân var. Böylece harcama yaptığınızda küçük miktarlarda tasarruf edebilirsiniz” diyor Davies: “Sizin için neyin işe yaradığını bulun. Emekli maaşınız geldiği anda harcamak yerine kenara para koyabilirsiniz. Ancak çok büyük miktarlarda para ayırmak zorunda değilsiniz; zaman içinde birikecektir. Bütçenize ve temel giderlerinize bakın, nerede biraz daha fazla boşluğunuz olabileceğini bulun. Tasarrufu, para yönetimine genel yaklaşımınızın bir parçası haline getirin, yapabildiğiniz zaman ayırabildiğiniz kadarını bir kenara koyun.”
Peki gıdım gıdım biriktirdiklerinizi bir anda harcamak zorunda kalırsanız? Cevabı yine Davies veriyor: “Şöyle düşünebilirsiniz: Yeni bir çamaşır makinesi almak için kullanmam gerekiyorsa para biriktirmenin ne anlamı vardı? Birikimlerinizden yararlandığınız için kendinizi suçlu hissetmeyin, o birikim zaten bunun için var!”