Grip ve nezle gibi üst solunum yolu enfeksiyonlarının sıkça yaşandığı bugünlerde pek çok kişi burun tıkanıklığından şikâyet ediyor. Zira üst solunum yolu enfeksiyonları burun içi dokuda şişmeye yol açıp burnu tıkıyor. Ancak bir de yapısal burun tıkanıklığı sorunu var. Peki bu konuda neler yapabiliriz? Sağlıklı nefesin faydalarını ve 7 püf noktasını KBB uzmanı Dr. Ecem Sevim Akı’dan öğrendik.
|
Bağışıklığın güçlenmesine katkı sağlıyor, uyku kalitesini artırıyor, kan basıncını düzenliyor… Yaşamın sürdürülebilmesi için en temel şey olan nefes, vücudumuzda birçok sistemin düzgün ve sağlıklı çalışmasında da önemli bir rol oynuyor. Sağlıklı nefes alıp vermek, insan sağlığı üzerinde olumlu rol oynarken, yaşam kalitesini de artırıyor.
Acıbadem Dr. Şinasi Can (Kadıköy) Hastanesi Kulak, Burun ve Boğaz Hastalıkları Uzmanı Dr. Ecem Sevim Akı, grip ve nezle gibi üst solunum yolu hastalıklarından alerjiye, burunda kemik ya da kıkırdak eğriliğinden tümörlere dek birçok nedenle, burun tıkanıklığı sorunu yaşandığını belirtiyor: “Solunumda görevli yapıların herhangi birinde olan problem, sağlıklı ve doğru nefes almayı engellemektedir. Burun tıkanıklıkları bunun en sık karşımıza çıkan örneğidir.”
Burun tıkanıklığı ülkemizde yaygın bir sorun. Günümüzde her üç kişiden birinin bu nedenle sağlıklı nefes alamadığını belirten Dr. Akı, geçici burun tıkanıklıklarının en önemli nedeninin üst solunum yolu enfeksiyonları olduğunu, özellikle kış mevsiminde bu tür sorunlara sık rastlandığını söylüyor. Hem çocukları hem de yetişkinleri olumsuz etkileyen bu sorunun nedenlerini ve tedavi yollarını kendisinden öğrendik…
Neler burun tıkanıklığına yol açıyor?
“Anatomik darlıklar yani kıkırdak/kemik eğrilikleri, burun eti büyümeleri ve burun içi kitleler, hava pasajını daraltmakta ve tedavi gerektirmektedir. Burundan gelen hava yutak ve soluk borusunu geçtikten sonra akciğerlere ulaşmaktadır. Burada yer alan ve pasajı daraltan patolojilerde havanın akciğere ulaşması engellenmekte ve solunum problemlerine neden olmaktadır. Ayrıca bazı sinir sistemi hastalıkları ya da kas hastalıkları da dolaylı şekilde nefes almayı zorlaştırmaktadır. Akciğer kapasitesini azaltan hastalıklar ise yeteri kadar havanın akciğere dolmasını engellemektedir. Çevresel faktörlerden de obezite, sigara kullanımı ve ortamın nem oranının az olmasının nefes alma üzerine olumsuz etkileri olabileceği unutulmamalıdır.”
Sağlıklı nefes kritik önem taşıyor
“Burun, koku almanın yanında havayı ısıtma, nemlendirme ve zararlı partiküllerin süzülmesinde de aktif rol almaktadır. Havanın burun içinde türbülans yapması ise akciğerlere daha yüksek havanın ulaşmasını sağlamaktadır. Sağlıklı bir nefes, kalp hızını düşürür ve kan basıncını düzenler, toksinlerin atılmasına yardımcı olur, sinir sisteminin ve hormonların düzgün çalışmasını sağlar, mide ve bağırsak aktivitesini artırarak sindirimi kolaylaştırır, uyku kalitesini artırır, hücre yenilenmesini ve verimliliğini artırarak bağışıklığa yardımcı olur, stresle baş edebilmeyi kolaylaştırır.”
Ağızdan nefes alıyorsanız…
“Ağız solunumu yapan kişilerde solunum hızlanmakta ve dakikadaki soluk sayısı artmaktadır. Hızlı ve yetersiz nefes almalar kandaki oksijenizasyonu düşürmekte, kalp ve akciğerin iş yükünü artırmaktadır. Bu da baş ağrısı yapmakta, kalp ritminde ve kan basıncında değişimlere neden olmakta, anksiyete düzeyini de artırmaktadır. Öte yandan, ağız solunumu yapan kişilerde sık solunum yolu enfeksiyonları izlenmekte, ağız kuruluğu ve ağız kokusuna rastlanmaktadır. Ayrıca diş eti hastalıklarının da anlamlı ölçüde arttığı görülmektedir.”
Sağlıklı nefesin 7 kuralı
- Sağlıklı ve doğru bir nefes için diyafram kullanılmadır.
- Burundan nefes alınmalı ve bu esnada ağzın kapalı olmasına dikkat edilmelidir.
- Nefes alırken omuzlar yükseltilmemeli ve düşük tutulmaya özen gösterilmelidir.
- İhtiyaç kadar nefes alınmalı, daha kesik ve normalden daha derin bir nefes alınmamalıdır.
- Nefes aldıktan sonra bir elinizi göğsünüze bir elinizi karın bölgenize yerleştirmeniz nasıl bir solunum yaptığınızı anlamanıza yardımcı olacaktır.
- Diyafram nefesinde göğüs kafesinin değil karın bölgesinin dışa doğru genişlediği fark edilmeli ve nefesi verirken ise içe doğru çekildiğine dikkat edilmelidir.
- Burnun arka bölgesinde de yeterli oksijenlenmeyi sağlamak için nefes yine burundan verilmelidir.
