Kelime anlamı olarak ‘yaşam sevgisi’ anlamına gelen biyofili, doğadaki diğer yaşam biçimleriyle etkileşime girme veya bunlarla yakından ilişkili olma eğilimini anlatan bir kavram. Son dönemde pek çok alanda, özellikle de tasarım ve dekorasyonda karşımıza çıkıyor. Trendi evimize nasıl getirebileceğimize baktık.
Son on yılda, giderek artan sayıda tasarımcı ve mimar, içeriyle dışarı ayrımını belirsizleştirme yaklaşımını benimsedi. Bu tarz aslında yükselerek gelen biyofilik tasarımın ayak sesleriydi. Öyle ki ev sahiplerini ve ofis çalışanlarını doğaya bağlayan bu kavramın, içinde yaşadığımız dönemin en önemli görünümlerinden biri olacağı tahmin ediliyor.
Bu noktada, onu bir trendden çok, bir hareket olarak kabul etmek mümkün. Çünkü dünya kentleşmeye devam ettikçe, biyofilik tasarımın nitelikleri daha da önemli hale geliyor. Bu hareketin, son birkaç yılda özellikle pandemi yüzünden evde geçirdiğimiz zamanın artmasının ve gezegenimizin geleceği için artan endişenin bir sonucu olması muhtemel. Peki aslında biyofilik tasarım ne ve evlerimize nasıl dahil edebiliriz?
Biyofilik tasarım nedir?
Kavram, doğa bilimci Dr. Edward O. Wilson’ın, “İnsanlığın hayata ve gerçekçi süreçlere odaklanmaya yönelik doğuştan gelen eğilimi” olarak tanımladığı biyofili teriminden geliyor. Temel olarak, insanın diğer yaşam biçimleriyle etkileşime girme eğilimini ifade ediyor.
Biyofilik tasarım ise doğal çevreyle bağlantıyı geliştirmek için dış mekanı içeri getirmekle ilgilenen bir tarz. Genel amaç, doğayla görsel bir bağı olan dinlendirici bir ortam yaratarak esenliği, sağlığı ve üretkenliği artırmak. Doğayla uyum yaratmayı ve insanların onunla bağlantı kurma konusundaki içsel arzusuyla etkileşime girmeyi amaçlıyor.
Biyofilik tasarımı evlerimize nasıl taşıyabiliriz?
Evinizde biyofilik bir tasarım estetiğine ulaşmak, hem doğrudan hem de dolaylı unsurlarla sağlanabilir. Aşağıdakileri göz önünde bulundurarak başlayabilirsiniz:
-
Doğrudan yöntemler
- İç mekan bitkileri
- Yeşil duvarlar
- Bol miktarda doğal ışık
- Çevreleyen manzarayla bağlanan doğal unsurlar
- Doğal kokular
- Bol miktarda doğal havalandırma
-
Dolaylı yöntemler
- Doğadan ilham alan tonlar
- Yeşil alanlara ve doğal malzemeleri taklit eden duvar kağıdı
- Doğal şekiller ve formlar
- Doğadan ilham alan sanat eserleri
- Doğadan gelen sesler
Biyofilik tasarımın faydaları neler?
Doğayla iç içe olmak zihnimize hem berraklık hem de huzur getirebilir. Ancak büyük çoğunluğumuz hayatımızın önemli bir bölümünü iç mekanlarda geçiriyoruz. İşte biyofilik tasarım bu noktada her iki dünyanın da en iyi yönlerini yaşamamıza yardımcı olabiliyor.
Biyofilik tasarım, estetiğin ötesine geçen bir anlayış sunuyor. İster evde ister çalışma alanınızda olsun; stresi azaltabildiği, yaratıcılığı artırabildiği ve sonuçta içinde olanların esenliğine yardımcı olabildiği için avantajlı bir trend. Biz demiyoruz; Mart 2020’de Environment International’da yayınlanan bir araştırma, biyofilik ortamların, fizyolojik stresi ve psikolojik kaygı düzeyini azaltma açısından böyle olmayan ortamlara göre daha büyük onarıcı etkilere sahip olduğunu söylüyor.
Ancak bir de uyarı yapmak gerek. Giderek bir zorunluluk haline gelen ‘yeşil bina’ fikirleri; CO2 emisyonlarının etkilerini azaltma, biyolojik çeşitliliği artırma ve iç mekan sıcaklıklarını düzenlemeye yardımcı olma potansiyeli barındırıyor. Yani birkaç iç mekan bitkisi ve doğadan ilham alan duvar kağıdıyla iklim krizine bir miktar da olsa katkıda bulunacağınız yanılgısına kapılmayın!
Güzel bir manzaraya sahip, bol miktarda yeşillik barındıran ve sizi bir şekilde doğayla bağlantılı hissettiren bir alanda yaşamayı kim istemez? Maalesef hepimiz şahane manzaralar, geniş bahçeler veya balkonlar lüksüne sahip değiliz ancak yukarıda bahsedilen unsurlardan bazılarını uygulamak ruh halimizi yükseltebilir ve evimizin dışındaki yaşamla daha bağlantılı hissetmemizi sağlayabilir. Yani kesinlikle denemeye değer!
