Uykuda yürüme, konuşma, araba kullanma gibi bozuklukları daha önce duymuşsunuzdur. Peki ya uykuda seksi duydunuz mu? Konumuz seksomnia ve durum ciddi…
Adını tek başına söyleyince ortamlara romantik tınılar salınıyor olabilir ama bu tamamen bir aldatmacadan ibaret. Seksomnia, tıpkı uyurgezerlik gibi bir parasomnia yani ‘uyku terörü’ türü.
Önce bir cümleyle parasomniayı açıklayalım. Uyku sırasında istenmeyen davranış veya deneyimler yaşamanın uyku bilimindeki adı bu. Yukarıda andığımız uyurgezerlik başta olmak üzere uyku felci, uykuda konuşma, kâbus, altını ıslatma, huzursuz bacak sendromu, uykuda yemek yeme ve tabii konumuz olan seksomnia gibi bozukluklar bu başlığın altına giriyor. Kabaca, beynin uyku aşamaları arasında sıkışmasının sonucu olduğunu söylemek mümkün. Bu ara aşama, kişinin hâlâ uyur halde olmasına rağmen uyanmış gibi davranmasına neden olabiliyor.
Dönelim seksomniaya… Bu bozukluktan mustarip olanlar uyku halindeyken bazı cinsel davranışlar yaşıyorlar. Bu davranışlar mastürbasyondan cinsel ilişkiye kadar çeşitlilik gösterebiliyor.
Seviştim ama hatırlamıyorum
Seksomniayı, gençler ve yetişkinler için son derece normal bir durum olan seks temalı rüyalarla karıştırmamak gerek. Seksomniada kişiler uyurken, genellikle başka insanlarla cinsel etkileşime giriyor.
Bu ‘uyku seksi’yle ilgili en önemli zorluk, kişinin kendisinde böyle bir bozukluk olduğunu fark edemeyebilmesi. Çoğu zaman bu görev eş, ebeveyn, oda arkadaşı gibi yakın çevreye düşüyor. Çünkü sorunu yaşayan kişi, başka biri uyarana kadar bunu bilmeyebiliyor.
Seksomniası olan kişilerde gözlenen bazı ortak davranışlar var: yatak partnerini okşama veya ön sevişmeye teşvik etme, pelvik itme, cinsel ilişkiyi taklit eden davranışlar, mastürbasyon, cinsel ilişki, kendiliğinden orgazm… Bu davranışlar sırasında gözlere boş bakışlar yerleşebiliyor. Kişi uyandıktan sonra tüm bu yaptıklarının farkında değilse bunun bir parasomnia belirtisi olduğuna şüphe yok. Seksomnia yaşayan bireyin gözleri açık olabiliyor ve uyanıkmış gibi hareket edebiliyor. Ancak aslında tıpkı anestezi altındaymış gibi bilinçsiz bir dönem yaşıyor ve hiçbir şey hatırlamıyorlar.
Cinsel davranıştaki ince değişiklikler de bu uyku bozukluğunun bir işareti olabiliyor. Seksomnia mağduru insanlar, uykuda seks sırasında her zamankinden ‘daha iddialı’ olabiliyorlar. Normal hayatlarında kendilerine koydukları engellemeler, uykuda oldukları için daha düşük seviyede yaşanıyor. Dolayısıyla kişilerin yatak partnerleri bu farklı davranışları da tespit edebiliyor.
Neden oluyor?
Bu bozukluğun nedenleri net değil ancak uzmanlar tetikleyebilecek birkaç faktörden söz ediyor: Uyku eksikliği ya da düzensizliği, artan stres, kaygı, yorgunluk, alkol, madde kullanımı, bazı ilaçlar…
Bazen altta yatan tıbbi durumlar da tetikleyici olabiliyor: Uykuda konuşma veya uyurgezerlik gibi eşzamanlı uyku bozuklukları, huzursuz bacak sendromu, obstrüktif (tıkayıcı) uyku apnesi, uykuyla ilişkili epilepsi, gastroözofageal reflü hastalığı, kafa travmaları, migren…
Tedavisi var mı?
Evet.
Uzmanlar işe öncelikle altta yatan uyku bozukluğu olup olmadığını araştırarak başlıyor. Eğer uyku apnesi veya huzursuz bacak sendromu gibi başka bir uyku bozukluğunun sonucuysa bunların tedavisi sorunu da otomatik olarak çözüyor.
Kişi seksomnia davranışları başlamadan kısa bir süre önce yeni bir reçeteye başlamışsa bazen ilaçları değiştirmek de bozukluğu durdurabiliyor. Çünkü örneğin bazı uyku ilaçları parasomnia ataklarına neden olabiliyor.
Depresyon, anksiyete ve stres gibi zorlayıcı şartları da unutmamak gerek. Bazen bu alanlara dair ilaç tedavisi veya terapiler, bu sıradışı cinsel davranışları sona erdirebiliyor.
