Gün içinde istemsizce dişlerinizi gıcırdatıyor, sıkıyorsanız bruksizminiz var demektir.
Bunu yapmaya uyku sırasında da devam ediyorsanız konuşmamız gereken şeyler var.
Uyku bruksizmi, yaygın bir uyku bozukluğu. Üstelik uyku sırasında dişlerini sıkan veya gıcırdatan kişilerin horlama ve uyku apnesi gibi başka uyku bozukluklarına sahip olma olasılığı daha yüksek. Dolayısıyla eğer bruksizminiz varsa, karşınızda kesinlikle ciddiye almanız gereken bir tablo olduğunu söylemeliyiz.
Ama hemen endişelenmeyin; hafif bruksizm tedavi gerektirmeyebiliyor. Bununla birlikte bazı kişilerde bruksizm, çene bozukluklarına, baş ağrılarına, hasarlı dişlere ve başka bazı sağlık sorunlarına yol açacak kadar rahatsız edici veya şiddetli olabiliyor.
Çoğu kişi uyku bruksizmi olduğunun farkına varmayabiliyor. Sorun, ancak ciddi komplikasyonlar geliştiğinde tespit edilebiliyor. Başında yakalayabilmek için belirtileri bilmek ve düzenli diş kontrolü yaptırmak önemli.
Belirtileri neler?
- Varsa uyku partnerinizi uyandıracak kadar gürültülü olabilen diş gıcırdatma veya kenetleme
- Düzleşmiş, çatlamış, yontulmuş veya gevşemiş dişler
- Aşınmış diş minesi
- Artan diş ağrısı veya hassasiyet
- Yorgun, gergin çene kasları veya tamamen açılıp kapanmayan, kilitli bir çene
- Çene, boyun veya yüz ağrısı
- Kulağınızla ilgili bir sorun olmamasına rağmen böyle hissettiren ağrı
- Şakaklardan başlayan gerilim tipi baş ağrısı
- Avurt hasarı
Neden oluyor?
Bruksizme neyin sebep olduğu tam bilinemiyor. Uzmanlar bunun fiziksel, psikolojik ve genetik faktörlerin bir kombinasyonu olabileceğini söylüyor. Ancak yine de bazı risk faktörleri sıralayabiliyorlar:
- Stres: Artan anksiyete veya stres dişlerin gıcırdatılmasına neden olabiliyor. Öfke ve hayal kırıklıkları da yaygın olarak sebepler arasında gösteriliyor.
- Yaş: Bruksizm küçük çocuklarda sık görülüyor ancak genellikle yetişkinlikte geçiyor.
- Kişilik: Agresif, rekabetçi veya hiperaktif kişilik yapısı riski artırabiliyor.
- İlaçlar ve bazı maddeler: Bruksizm, bazı psikiyatrik ilaçların nadir görülen bir yan etkisi olabiliyor. Tütün, kafeinli içecekler, alkol ve madde kullanımı da riski artıran faktörler arasında.
- Genetik: Uyku bruksizmi ailelerde görülebilen bir uyku bozukluğu. Yani genetik mirasınız da etkili olabiliyor.
- Başka rahatsızlıklar: Parkinson, demans, gastroözofageal reflü, epilepsi, gece terörü, uyku apnesi, dikkat eksikliği hiperaktivite bozukluğu… Bruksizm bazı zihinsel sağlık durumları ve tıbbi bozukluklarla ilişkilendirilebiliyor.