Üzüm mitolojik dönemden beri dünyanın en önemli meyvelerinden biri. Hem kendisi hem de ondan elde edilen ürünler, zengin besin içerikleri ve insan sağlığına olumlu etkileri nedeniyle de çok önemli. Üstelik şimdi her türünün ayrı güzel olduğu mevsime giriyoruz. Sizi üzümün faydaları arasında bir tura çağırıyoruz.
Neden mükemmel bir meyve?
Şu güzel havanın son günlerinde yapacağınız piknikler ya da çantanıza atacağınız atıştırmalık kutularına uygun leziz bir eşlikçi üzüm. Bu, işin günlük hayattaki tezahürü. Ayrıca bu mucizevi toplar binlerce yıldır bazı kültürlerde ilaç olarak kullanılıyor çünkü gördüğünüz her bir küçük meyve 1600’den fazla bileşikle yüklü ve bunların çoğu sağlıklı kalmanıza yardımcı olma potansiyeli taşıyor.
Kalbe destek
Üzüm iyi bir potasyum kaynağı. Potasyum vücuttaki sıvıları dengeleyen, yüksek tansiyonu, kalp hastalığı ve felç riskini düşürmeye yardımcı olan bir mineral. Çoğu insan yeteri kadar potasyum alamaz, üzüm yemek bu boşluğu doldurmaya yardımcı olabilir.
Sağlıklı cilt ve saçlar
Üzüm çekirdeği cildin pürüzsüz ve nemli kalmasına yardımcı olan E vitamini açısından zengin. Üzümdeki diğer bileşikler de akneyi önleyebilir ve daha sağlıklı saçlar için saç derisindeki kan dolaşımını hızlandırmaya yardımcı olabilir.
Kilo verme
Bu kadar tatlı bir meyvenin fazla kilolarınızdan kurtulmanıza yardımcı olabileceği hiç aklınıza gelmez ancak üzüm tam da bunu yapabilir. Üzümün lifli yapısının tokluk üzerinde potansiyel bir etkisi var, ayrıca karbonhidrat ve trigliserid emilimini azaltıyor. Sadece dozu kaçırmamaya dikkat edin; bir porsiyon üzüm, yarım bardağa veya yaklaşık 16 üzüm tanesine denk geliyor.
Göz sağlığı
Üzümdeki doğal kimyasallar vücuttaki iltihabı hafifletiyor ve hücreleri hasardan korumaya yardımcı oluyor. Bu, gözler için de iyi bir haber. Araştırmalar üzüm içeren bir beslenmenin katarakt ve glokom gibi yaygın göz hastalıklarını önleyebileceğini veya geciktirebileceğini gösteriyor.
Bağışıklık sistemini güçlendirme
Üzümde bulunan resveratrol adlı bileşik, vücudun mikroplara karşı savunması olan bağışıklık sistemini güçlendirmeye yardımcı olabiliyor. Bu konuda tüm detaylara hâkim olabilmek için daha fazla araştırma yapılması gerekiyor. Ancak bugüne kadar yapılan çalışmalara bakarak bile yakında yaraları iyileştirmeye veya bakteriyel enfeksiyonları önlemeye yardımcı olan ürünlerde resveratrol görürsek şaşırmayız.
Beyne kuvvet
Yukarıda andığımız resveratrol, yaşlandıkça doğal olarak meydana gelen hücre yıkımını da yavaşlatan bir bileşik. Yani beyinde sağlıklı işleyişi yavaşlatan zararlı plak oluşumunu engellemeye yardımcı olabilir.
Sorunsuz sindirim ve bağırsaklar
Üzümdeki yüksek su içeriği, sindirim sisteminin daha sorunsuz çalışmasına yardımcı olabiliyor. Ayrıca sık sık kabızlıktan şikâyet edenler için de garantili bir çözüm çünkü bu küçük meyve çözünmeyen liflerle dolu.
Daha iyi uyku
Üzümün kabuğu uykuyu iyileştirebilecek bir kimyasal olan melatonin bakımından zengin. Çalışmalar melatoninin jet-lag ve uykusuzluğu azalttığını, ayrıca ruh halini dengelemeye yardımcı olabildiğini gösteriyor.
Düşük kan şekeri
Üzümün glisemik indeksi düşük, yani kan şekerini çok hızlı yükseltiyor. Bu nedenle diyabeti olanlar için iyi bir meyve seçimi. Ayrıca kara üzümde bulunan ve ona rengini veren polifenol, tip 2 diyabetin önlenmesine de yardımcı olabiliyor.
Suyu değil, kendisi
Üzümle aynı besin maddelerine sahip takviyeler var ama bu yola gitmek yerine her zaman taze meyve yemeye çalışın. Üzüm suyu için de aynı şey geçerli. Meyve suyunun şekeri daha yüksektir ve böyle yaptığınızda meyvenin içinde bulunan o değerli lifleri alamamış olursunuz.
Doğru rengi seçin
Üzümdeki antioksidan miktarı çeşidine, nerede yetiştirildiğine ve nasıl toplanıp işlendiğine bağlı olarak değişebilir. Yine de koyu kırmızı, mor, kara üzümlerin beyaz veya yeşil türlerden daha fazla antioksidan içerdiği biliniyor. Alışveriş yaparken bunu da göz önünde bulundurun.
Kaynaklar:
- C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü: Temel Besin Grupları, Türkiye Beslenme Rehberi (TÜBER)
- İnsanlık Tarihinde Üzümün Önemi, Özlem Çalkan Sağlam-Hayri Sağlam, Journal of Agriculture, 2018
- The Journal of Nutrition: Grapes and Cardiovascular Disease
- Annals of the New York Academy of Sciences: Resveratrol, in its natural combination in whole grape, for health promotion and disease management
- Mayo Clinic: Does grape juice offer the same health benefits as red wine?
- Keck Medicine of USC: 5 Things Grapes Can Do for Your Overall Health
- Cleveland Clinic: Improving Your Health with Fiber
- CDC: The Role of Potassium and Sodium in Your Diet, Alcohol and Public Health: Frequently Asked Questions
- Produce for Better Health Foundation: How Many Grapes Are You Allowed to Eat Every Day?
- Grapes and Health, J. Ed Pezzuto, Springer, 2016
- Cleveland Clinic/Healthy Brains: Food&Nutrition: The Mediterranean Way
- FAO: Table and Dried Grapes: FAO-OIV Focus 2016
