Yeni bir yılın başlangıcı, yeni bir sayfa açmak için de mükemmel bir zaman. Bu yüzden çoğumuz çeşitli yeni yıl kararları alıyoruz. Elbette bu kararları almak, tutmaktan çok daha kolay bir iş. Kendinizi en fazla üç ay sonra o kararlı halinizden vazgeçip eski alışkanlıklarınıza dönmüş bulabilirsiniz. Size yeni yıl kararlarınızı nasıl tutacağınız konusunda yardımcı olmaya hazırız.

Yatsan

Neden Yeni Yıl Kararları Alıyoruz?

Neden milyonlarca insan her yılın başında değişmeye karar veriyor? Araştırmacıların ‘yeni başlangıç etkisi’ olarak adlandırdığı bir dizi çalışma, zamansal dönüm noktalarının bizi nasıl motive edebileceğini incelemiş. Yeni yıl, yeni bir başlangıç gibi hissettiriyor; bu nedenle pek çok insan bu zamanlarda sıklıkla büyük kararlar alıyor. Bazen yutabileceğimizden daha fazlasını ısırmamıza neden olsa da bu kararların peşinden gitmek, bazı sorunlarımızın üstesinden gelmek için büyük fırsatlar da sunabiliyor.

Kararlar her zaman tutulmasa bile bu, alınmaya değer olmadıkları anlamına gelmiyor. YouGov tarafından yapılan bir anket, yeni yıl kararları almayı planlayan kişilerin gelecek hakkında daha iyimser olduğunu ortaya koyuyor. En bilinenleri arasında kilo vermek, daha sağlıklı beslenmek, düzenli egzersiz yapmak, akıllıca yatırımlar yapmak, sigarayı bırakmak, aileyle daha fazla zaman geçirmek gibi davranış değişikliklerinin yer aldığı bu kararları başarıyla uygulamak için bazı ipuçlarından yararlanmanız gerekebilir. İşte onlar…

  1. Belirli bir hedef seçin

Her aralık ayında milyonlarca insan gelecek yıl boyunca kilo vermeyi, daha üretken olmayı veya forma girmeyi hedefliyor. Bu kadar belirsiz bir hedef yerine, gerçekçi ve daha somut bir şeye odaklanın. Yani spesifik, ulaşılabilir bir hedef seçin. Örneğin 10 kilo vermeyi, günlük yapılacaklar listesi oluşturmayı veya yarı maraton koşmayı hedefleyebilirsiniz. Hem daha küçük adımlar gözünüzü korkutmayacak hem de amaca ulaşacak yolu yıl boyu tam olarak planlama fırsatı bulacaksınız. Potansiyel yeni yıl kararlarından oluşan uzun bir listeniz olabilir ama Hertfordshire Üniversitesi psikologlarından Prof. Richard Wiseman, kendinizi bir dizi farklı hedef arasında parçalamak yerine, sadece bir tane seçip bütün enerjinizi buna odaklamanızı öneriyor.

  1. Her seferinde tek bir hedefe odaklanın

Küçük bir hedefe ulaşmak bile kendinize olan inancınızı artırabilir. Daha büyük hedefler için, bunları her seferinde bir tanesi üzerinde çalışmak üzere yönetilebilir parçalara ayırın. Amerikan Psikoloji Derneği de her seferinde tek bir davranışa odaklanmanın uzun vadede başarı getirme olasılığının daha yüksek olduğunu belirtiyor. Aynı anda çok fazla şey üstlenmek özellikle zor olabilir çünkü yeni davranış kalıpları oluşturmak zaman ve sürekli çaba gerektirir. Oysa belirli bir hedefe odaklanmak, bir kararı sürdürmeyi çok daha ulaşılabilir hale getirir.

  1. Planlamaya zaman ayırın

Hedefinizi seçmek için son dakikaya kadar beklemeyin. Akıllıca seçim ve kapsamlı bir planlama yapmak, hedefe ulaşmanın temel parçalarıdır. Uzmanlar, atacağınız adımlar, bunu neden yapmak istediğiniz ve hedefinize ulaşmak için uygulayabileceğiniz yöntemler de dahil olmak üzere büyük bir davranış değişikliğini nasıl ele alacağınız konusunda beyin fırtınası yapmanızı öneriyor. Bir plan yapmadan çalışmaya başlarsanız, herhangi bir engel, aksilik veya dirençle karşılaştığınızda kendinizi hemen pes etmiş bulabilirsiniz. Hedefinizi yazarak, bu hedefe ulaşmak için yapabileceğiniz şeylerin bir listesini yaparak ve yolunuza çıkabilecek engelleri not ederek başlayın. Sizi engelleyebilecek her şeyin üstesinden gelmeye daha hazırlıklı olduğunuzu fark edeceksiniz.

  1. Küçük adımlarla başlayın

Çok kısa sürede çok fazla şey üstlenmek, pek çok yeni yıl kararının başarısız olmasının yaygın bir nedeni. Sürdürülemez derecede kısıtlayıcı bir diyete başlamak, spor salonunda aşırıya kaçmak veya normal davranışlarınızı kökten değiştirmek, planlarınızın hızla raydan çıkmasını garantiler. Bunun yerine, nihayetinde daha büyük hedefinize ulaşmanıza yardımcı olacak küçük adımlar atmaya odaklanın. Yani bir maraton koşmaya karar verdiyseniz, haftada iki veya üç kez koşuya çıkarak başlayın. Yavaş yavaş, daha uzun koşmaya ve haftada daha fazla gün egzersiz yapmaya çalışın. Daha sağlıklı beslenmeye çalışıyorsanız, daha az sağlıklı birkaç yiyeceği daha besleyici seçeneklerle değiştirerek başlayın. Ardından, daha fazla sebze çeşidi eklemek, porsiyon boyutunu küçültmek ve/veya kızarmış yiyecekleri azaltmak gibi diyetinizin başka bir unsurunu ele alın. Bu küçük aşamalı değişiklikler yeni sağlıklı alışkanlıklarınıza bağlı kalmanızı kolaylaştırır ve uzun vadeli başarı olasılığını artırır.

  1. Geçmişteki başarısızlıkları tekrarlamaktan kaçının

Yeni yıl kararınızı tutmaya yönelik bir başka strateji de her yıl aynı kararı almamaktır. The Guardian’a verdiği röportajda Wiseman, “İnsanlar daha önce denemiş ve başarısız olmuşlarsa, kendilerine inançları düşük olacaktır” diyor. Geçmişte denediğiniz kararları yenilemeyi seçerseniz, önceki sonuçlarınızı değerlendirmek için biraz zaman harcayın. En etkili stratejiler hangileriydi? Hangileri en az etkiliydi? Geçmiş yıllarda kararınızı tutmanızı ne engelledi? Daha uygulanabilir hale getirmek için kararınızı biraz değiştirmeyi de düşünün. Yaklaşımınızı farklılaştırarak bu yıl gerçek sonuçlar görme olasılığınız daha yüksek olacaktır.

  1. Değişimin bir süreç olduğunu unutmayın

Değiştirmeye çalıştığınız sağlıksız veya istenmeyen alışkanlıkların gelişmesi muhtemelen yıllar almıştır; o halde bunları sadece birkaç gün, hafta veya ay içinde değiştirmeyi de bekleyemezsiniz. Kendinize karşı sabırlı olun. Kararınız doğrultusunda çalışmanın bir süreç olduğunu bilin. Bir-iki yanlış adım atsanız bile yeniden başlayabilir ve hedefinize doğru yolculuğunuza devam edebilirsiniz.

  1. Destek alın

Muhtemelen bu tavsiyeyi milyonlarca kez duymuşsunuzdur ancak bunun nedeni arkadaşlık ilişkilerinin gerçekten işe yaramasıdır. Sağlam bir destek ağına sahip olmak, motivasyonunuzu korumanıza ve hesap verebilir olmanıza yardımcı olabilir. Yoldaşlık, kararınıza bağlı kalmayı da daha eğlenceli hale getirir. Bu nedenle, ideal olarak, hedefinizde size katılacak, benzer düşünen bir arkadaş veya sevdiğiniz birini bulun. Hedeflerinizin ne olduğunu yakın arkadaşlarınıza veya ailenize açıklayın ve onlardan buna ulaşmanıza yardımcı olmalarını isteyin. Daha da iyisi, hedefinizi paylaşan bir gruba katılarak başkalarının yardımını alın.

  1. Motivasyonunuzu yenileyin

Yeni yıl kararının ilk günlerinde, muhtemelen kendinizden emin ve yüksek motivasyonlu hissedeceksiniz. Davranışınızı değiştirmekle ilgili herhangi bir rahatsızlık veya ayartmayla karşılaşmadığınız için, arzulanan değişikliği yapmak çok kolay görünecek. Ama sabahın 6’sında kendinizi spor salonuna sürüklemenin ya da küçük porsiyonlar nedeniyle hissettiğiniz açlıkla yüzleştikten sonra, motivasyonunuz azalmaya başlayabilir. Böyle anlarla karşılaştığınızda, kendinize bunu tam olarak neden yaptığınızı hatırlatın. Hedefinize ulaşarak ne kazanacağınızı düşünün veya bir liste yapın. İlham kaynakları bulmak, zor zamanlar geçirdiğinizde devam etmenizi sağlayabilir.