Yanlış yazmadık; seslerin de renkleri ve gerçekten yapıp ettiklerimize doğrudan etkileri var. Beyaz gürültüyü duymuşsunuzdur ama biz size diğerlerini de anlatmak istiyoruz. Uyumak mı istiyorsunuz? Pembe gürültüyü deneyin. Odaklanmanız mı gerekiyor? Kahverengi en uygunu olabilir. Gelin, detaylara bakalım…
Gürültü dünyanın en rahatsız edici şeylerinden biri olabilir. Dikkatinizi yaptığınız işe vermenizi zorlaştırabilir, uykunuzu bölebilir, sizi kötü bir ruh haline sokabilir, stres seviyenizi artırabilir. Ama her gürültü sorun teşkil etmiyor işte. Farklı ‘renklerdeki’ gürültüler kendinizi daha iyi hissetmenize ve daha verimli çalışmanıza yardımcı olabiliyor. Pembe, yeşil, kahverengi, beyaz ve diğer gürültü türlerine maruz kalmanın yararları hakkındaki videolar ve sosyal medya yayınlarının şu sıralar yükselişte olmasının nedeni işte tam da bu…
ABD’deki Carnegie Mellon Üniversitesi’nin Nörobilim Enstitüsü’nü yöneten Barbara Shinn-Cunningham, “Gürültü renkleri diğerlerine göre farklı frekansları vurguluyor; her biri ses spektrumunun farklı kısımlarında enerjiye sahipler” diye açıklıyor. “Hepsinin diğer sesleri daha az algılanabilir hale getiren bir özelliği var. Ana etkileri, dikkatinizi dağıtacak veya tehlikeye atacak beklenmedik ya da rahatsız edici sesleri bastırmak.”
ABD, Longwood Üniversitesi’nden sinirbilimci Catherine Franssen da, “Dikkat dağıtıcı sesleri maskelemek veya gizlemek için bu sesleri kullanmak, insanların hayatlarında ses yalıtımından çok daha uygulanabilir. Büyük bir fark yaratmanın nispeten ucuz bir yolu ve etkilerini çeşitlendirebiliyorsunuz.”
Uzmanlar hangi renk seslerin sizi istediğiniz şekilde etkilediğini bulmanın biraz deneme yanılma gerektirdiğini söylüyor. Farklı insanlar bu seslere farklı tepkiler veriyor çünkü dikkat dağıtıcı unsurlara ya da ses değişimlerine az ya da çok duyarlı olabiliyorlar. Gelelim farklı gürültü renkleri ve yaygın etkilerine…
Beyaz Gürültü
Neye benzer?
Bir televizyon veya radyonun monoton sesi, bir vantilatörün vızıltısı.
Ne için kullanılır?
Dikkatinizi dağıtan şeyleri bastırmak.
Başka?
Bu en iyi bilinen gürültü rengi, frekanslar arasında eşit enerji dağılımıyla insan kulağının duyabileceği tüm ses frekanslarını içeriyor. Miami Üniversitesi’nde medya ve iletişim doçenti olan Mack Hagood, “Tüm farklı sesleri aynı anda duyuyorsunuz” diyor. New York’taki Rensselaer Politeknik Enstitüsü’nden sinirbilimci Alicia Walf da “Beyaz gürültü özellikle üst kattaki komşularınız veya yakınlarda çalan telefonlar gibi diğer düzensiz ve öngörülemeyen sesleri engellemek için iyidir” diye açıklıyor.
Bazı araştırmalar, beyaz gürültüyü dinlemenin insanların kentsel ortamlarda daha iyi uyumalarına yardımcı olduğunu buldu. ABD’de 2021’de yayınlanan bir araştırma, beyaz gürültünün (ve pembe gürültünün) kulak çınlamasını hafifletebileceğini buldu. Beyaz gürültünün DEHB’li çocukların belleği ve odaklanmış dikkati içeren görevlerdeki performanslarını artırmalarına da yardımcı olduğu kanıtlandı.
Pembe Gürültü
Neye benzer?
Hafif yağmur, yaprak hışırtısı veya sabit bir kalp atışı.
Ne için kullanılır?
Daha kolay uykuya dalmak ve daha derin uyumak.
Başka?
Beyaz gürültünün yakın akrabası olan pembe gürültü de insanların duyabileceği tüm frekansları içeriyor ancak Amerikan Odyoloji Akademisi’ne göre düşük frekanslarda yüksek frekanslardan daha fazla güce sahip. Franssen, “Daha yumuşak, daha dengeli bir sesi var” diyor.
Araştırmalar, sürekli pembe gürültüye maruz kalmanın kulak çınlamasını gidermenin yanı sıra insanların beyin dalgalarının karmaşıklığını azaltabildiğini ve uyku kalitesini artırabildiğini de ortaya koydu. Ayrıca Tayvan’da yapılan bir araştırmaya göre pembe gürültü, iş verimliliğini artırabiliyor, muhakemeyi ve zihinsel performans testlerindeki hızı geliştirebiliyor. Walf, ayrıca pembe gürültünün yaşlı insanlarda hafızanın kalıcılığını artırdığını da gösterdiğini ekliyor.
Kahverengi veya Kırmızı Gürültü
Neye benzer?
Sürekli yağmur, uzaklardan gelen gök gürültüsü veya şelale sesi.
Ne için kullanılır?
Konsantrasyonu artırmak.
Başka?
Kırmızı gürültü olarak da adlandırılan kahverengi gürültünün tonu ve yoğunluğu genellikle beyaz veya pembe gürültüden daha düşük. Derin ve sabit bir sese sahip olduğundan istenmeyen seslerin maskelenmesine yardımcı oluyor. Hagood, “Terapistlerin bekleme odalarında kullandığı ses düzenleyicilere benziyor; göze çarpmıyor ve insanlar hoş buluyor” diyor.
Kahverengi gürültünün yararları hakkında çok fazla araştırma yok ancak nasıl yardımcı olabileceğine dair ipuçları var. ‘Applied Acoustics’ dergisinin 2017 sayısında yer alan bir araştırma, bir açık ofiste kahverengi gürültüyü dinlemenin çalışanların konsantrasyon bozukluklarını azalttığını ortaya çıkardı. Araştırma ayrıca kahverengi gürültüye maruz kalmanın bazı insanlar için REM uykusuna geçişi artırabildiğini de buldu.
Yeşil Gürültü
Neye benzer?
Dalgaların veya suyun akışı.
Ne için kullanılır?
Rahatlamaya yardımcı olmak.
Başka?
Franssen, “Kendilerini tanımlayacak matematiksel denklemlere sahip olan diğerlerinin aksine bu, resmi bir gürültü rengi değil” diyor. İşin uzmanları tarafından doğadaki arka plan sesleri, okyanus dalgalarının ritmik sesi veya bir derenin şırıltısı gibi çeşitli şekillerde tanımlanıyor.
Henüz yeşil gürültünün faydalarını araştırmış bir bilimsel çalışma yok ama bu, sosyal medyada dikkat çekmesine engel olmadı. Franssen, yeşil gürültünün sinir sistemi üzerinde merkezleme etkisi ve ayrıca sakinleştirici etkisi olabileceğini söylüyor. Uyku üzerine çalışan vakıf The Sleep Foundation ise “Yeşil gürültü, geceleri kaygılı düşüncelere saplanan kişiler için de yararlı olabilir” diyor.
Mavi veya Mor Gürültü
Neye benzer?
Tıslayan bir bahçe hortumu.
Ne için kullanılır?
Uzak durun!
Başka?
Mavi veya mor gürültüyü merak ediyorsanız etmeyin ve hayatınıza katmayı unutun! Shinn-Cunningham, beyaz gürültüden daha yüksek bir frekansa sahip bu sesin sinir bozucu olabileceğini söylüyor. Bu gürültü, daha çok ses mühendisleri tarafından kullanılıyor. Onlar da ses kayıtlarını yumuşatmak için düşük seviyeli gürültünün eklendiği bir işlem için faydalanıyorlar.
Gürültü renkleri ile dikkatinizi artırın, uyku sorunlarınızı çözün ve stresi azaltarak hayatınıza yeni bir boyut katın. Ayrıca, Yatsan’ın kaliteli Tempur yatak ve Tempur yastık ürünleriyle mükemmel bir uyku deneyimi yaşayın. Detaylar için Yatsan mağazamızı ziyaret edin ve rahatlığı keşfedin
