Yaz tatili en çok yıl boyu okul, sınavlar ve sürekli çalışma baskısı altında tükenen çocukların hakkı. Ancak ‘bırakalım da rahatlasın’ mantığıyla kontrolsüz bir yaz tatili geçirmeleri, aslında onların gelişimini olumsuz etkiliyor. İşte nelere dikkat edilmesi gerektiğine dair ipuçları…
Yaz tatili çocuklu aileler için biraz daha zor. Uzmanlar çocukların yaz tatili dönemlerini planlarken, yaş gruplarının dikkate alınması gerektiğine dikkat çekiyor. Peki çocuklar için yaz tatili nasıl daha verimli bir hale getirilebilir? Üsküdar Üniversitesi NP Feneryolu Tıp Merkezi’nden uzman klinik psikolog Seda Aydoğdu’dan öğrendik.
Yaşa uygun planlama yapılmalı
- Farklı yaş dönemleri için farklı stratejiler belirlenmeli ve farklı düzenlemeler yapılmalı. Böylece çocukların yaz tatilinden maksimum verim almaları sağlanabilir.
- Özellikle okul öncesi eğitimi alan çocukların, okul dönemindeki düzenlerine devam ediyor olmaları gerekir. Hem akran ilişkileri hem sosyal öğrenme hem de fiziksel gelişimleri için dikkat edilmesi gereken bir nokta.
- Bilişsel gelişimlerin de bunlara eşlik edebilmesi için yaz okulu gibi uygulamalara devam edilmesi oldukça önemli.
Çocuklar ailelerinden uzun süre uzak kalmamalı
- Okul öncesi eğitimi alan çocukları olan ve çalışan anne-babaların çocukların gelişimi için geniş aile bireylerinden destek alması sık görülen bir durum. Ancak 0-6 yaş dönemindeki çocukların anne-babadan uzun süre ayrı kalarak uzak mesafede olması, onların gelişimi açısından çok olumlu ve sağlıklı değil. Bu yüzden mümkün oldukça evlerine yakında, hatta evleri içerisinde bakım alabileceği şekilde düzenleme yapılması gerekir.
- Yaşanan ilin dışında planlanan tatillerin de annenin veya babanın eşlik edebileceği zaman dilimlerinde yapılması daha uygundur.
Okul dönemindeki gibi belli bir düzen içinde olunmalı
- 11 yaş sonrası çocuklar için yaz kampı gibi uygulamalar daha önemli. Ön ergenlik dönemi içerisinde olan çocukların daha sık akranlarıyla birlikte olması, sosyal medya kullanımının kontrol altında tutulması ve yoğun fiziksel hareket içeren aktiviteler yapması, bütün gelişim basamakları için önerilen, yönlendirilen ve destek alınması gereken alanlar içerisinde yer alır. Tüm bu hususlar göz önüne alındığında, çocukların okul döneminde olduğu gibi belli bir program ve düzen içerisinde olması oldukça önemli.
- Tüm bu düzenlemeleri yaparken çocuğun ne istediği de göz önünde tutulmalı. Çocuğun yerine sadece aileler karar vermemeli. Seçenekler arasından çocukla birlikte karar vermek, çocuğun gideceği kurs hakkında söz sahibi olması önemli.
- Mümkünse süreci arkadaşlarıyla beraber karar verebileceği bir hale getirmek, onun da karar mekanizması içerisinde olması, çocuğun özgüvenini de geliştiren bir durum.
Esnek ama kuralların olduğu bir tatil
- Çocuğun kontrolsüz bir şekilde bütün yaz tatili boyunca tek başına evde olması gelişim basamakları için olumsuz etkiler yaratır. Böyle bir durumda çocukta geceyle gündüz karışır, sosyal medya kullanımında sınırlar ve kurallar kalkmış olur.
- Tabii okul döneminde olduğu gibi çok fazla sıkmak ve yönlendirmek de doğru bir yaklaşım değil. Çocuğa nispeten biraz daha esnek ama kuralların da olduğu bir yaz tatili geçirebileceği bir alan açmak, zaman yaratmak gerekir. Özellikle kış aylarında, okul döneminde yapmak istediği ama okul ya da hava şartlarından dolayı yapamadığı etkinler, dahil olamadığı aktiviteler varsa bunlara katılması için teşvik edilmesi ve yönlendirilmesi oldukça önem arz eder.