Sık sık duyduğumuz bir kalıp: “Hiçbir şeyi yoktu, birdenbire kalp krizi geçirmiş.” Aslında pek çok hastalık gibi kalp rahatsızlıkları da vurmadan önce bazı sinyaller gönderiyor. Onları okumayı bilirseniz riskleri de en aza indirebilirsiniz. Sizin için listeledik…
Havaların soğumasıyla birlikte, başta 60 yaş üstü olanlar ve kalp rahatsızlıkları bulunanlar olmak üzere çoğu kişide tansiyon değişiklikleri, kalp atış hızında yükseklik ve damarlarda büzüşmeler görülebiliyor. Bu durum kalbin yükünü artırarak başta kalp krizi olmak üzere, tüm kalp hastalıkları risklerini artırabiliyor. En önemli belirtileri göğüs ağrısı, nefes darlığı, terleme veya bulantı olan kalp krizi, hayati sonuçlara neden olabilen en önemli kalp hastalıklarının başında geliyor.
Tehlikeyi en aza indirmek için kronik rahatsızlıkları olanların ilaçlarını doktorlarının tavsiye ettiği şekilde kullanması, fiziksel yönden aktif kalması, Akdeniz tipi beslenme planı uygulaması, sigaradan uzak durması, kafein tüketimini sınırlandırması gerekiyor. Çoğu zaman belirtileri takip edip hızlı tedbir almak da hayat kurtarıyor. Peki o belirtiler neler? Memorial Hizmet Hastanesi Kardiyoloji Bölümü’nden Doç. Dr. Kahraman Coşansu’dan öğrendik.
Diyabet, tansiyon veya kolesterolünüz varsa dikkat!
Kış aylarının soğuk günlerinde kapalı alanlarda ve hareketsiz geçirilen süreler de artıyor. Bu durum da özellikle diyabet, yüksek tansiyon, kalp hastalığı gibi kronik rahatsızlıkları olanları ve belirli bir yaşın üzerindeki kişileri olumsuz etkiliyor. Bu dönemde hayati riske neden olabilecek ani kalp krizlerinde de artış görülüyor.
Kalp rahatsızlıkları daima net hastalık belirtileriyle ortaya çıkmıyor. Ya da kalp krizi esnasında her zaman sinema filmlerinde gördüğümüz gibi endişe verici bir göğüs ağrısı ve yere yığılma gibi durumlar yaşanmıyor. Hatta bazı kalp semptomları göğüste bile olmayabiliyor; haliyle her seferinde neler olduğunu anlamak öyle çok kolay değil. Kişi 60 yaşın üzerindeyse, ailede kalp hastalığı öyküsü varsa, fazla kiloluysa, diyabet, yüksek kolesterol veya yüksek tansiyonu varsa kalp açısından daha dikkatli olmak zorunda. Özellikle aşağıdaki belirtiler varsa her zamankinden daha fazla özen gösterilmesi gerekiyor:
-
Göğüs rahatsızlığı
Hastaların bazen “Üzerimde fil oturuyormuş gibi” diyerek tarif ettiği, çimdikleme ya da yanma hissiyle gelen ve genellikle de birkaç dakikadan uzun süren göğüs ağrıları bir kalp krizinin belirtisi olabilir. Sadece anlık, çok kısa bir ağrıysa veya dokunulduğunda daha fazla acıtan bir noktaysa, muhtemelen kalple ilgili bir hastalık belirtisi olmayabilir. Ancak kişi bu tip ağrılar yaşıyorsa doğru teşhis ve tedavi için mutlaka alanında uzman bir hekim tarafından muayene edilmelidir. Çünkü bazen atipik ağrılar da kalp ağrısıyla karışabilir.
-
Bulantı, hazımsızlık, mide yanması veya mide ağrısı
Bazı insanlar kalp krizi sırasında bu semptomlara sahip olabilir. Tabii ki kalple ilgisi olmayan birçok nedenden dolayı da mide rahatsızlığı yaşanabilir. Ancak bunun kalp krizi sırasında da olabileceği bilinmeli. Kişi böyle hissediyorsa ve ailesinde kalp hastalığı öyküsü varsa risk altında olabilir. Bu nedenle şikâyetler ihmal edilmeden, en kısa zamanda doktora başvurulması gerekir.
-
Kola yayılan ağrı
Bir başka klasik kalp krizi belirtisi ise büyük bölümü kol olmak üzere vücudun sol tarafına yayılan ağrılardır. Kalp krizi ağrıları genellikle göğüsten başlayarak dışa doğru hareket eder. Ancak bu ağrılar bazen sadece kol ağrısı da olabilir.
-
Baş dönmesi ve baygınlık hissi
Baygınlık, baş dönmeleri ya da denge kayıpları gibi rahatsızlıklar birçok nedenden kaynaklanıyor olabilir. Ancak kişi aniden dengesiz hissediyorsa, göğüs rahatsızlığı veya nefes darlığı yaşıyorsa bu durum da kalp krizi belirtisi olabilir; hemen bir doktora başvurulması gerekir.
-
Boğaz veya çene ağrısı
Genellikle tek başına boğaz veya çene ağrısı, kalple ilgili bir ağrı olarak düşünülmez. Büyük olasılıkla kas sorunu, soğuk algınlığı veya sinüs probleminden kaynaklanan ağrılardır. Ancak göğsün ortasından boğaza veya çeneye yayılan ağrı ya da baskı varsa kalp krizi belirtisi olabilir.
-
Çabuk yorulmak
Merdiven çıkmak veya arabadan bir şeyler taşımak gibi geçmişte yapmakta sorun yaşamadığı bir işi yaptıktan sonra kişi aniden kendini yorgun veya bitkin hissediyorsa kalp krizi riski altında olabilir.
-
Terleme
Belirgin bir sebep olmadan soğuk ter atmak, kalp krizine işaret edebilir. Bu, diğer semptomlardan herhangi biriyle birlikte olursa, hemen hastaneye gitmek gerekir.
-
Bacaklar, ayaklar veya ayak bileklerinde şişlik
Bu şikâyetler kalbin kanı gerektiği kadar etkili bir şekilde pompalamadığının bir işareti olabilir. Kalp yeterince kan pompalayamadığında, özellikle vücudun alt bölgelerinde şişkinlik görülebilir.
-
Düzensiz kalp atışı
Kişi gergin veya heyecanlı olduğunda kalbin hızlı atması veya anlık anormal atması normaldir. Ancak kalbin birkaç saniyeden daha uzun süre anormal attığı hissediliyorsa ve bu sık sık oluyorsa mutlaka doktora başvurulmalı. Bu durum çoğu zaman, çok fazla kafein tüketimi veya yetersiz uyku gibi sebeplerden kaynaklanır. Ancak bazen, tedavi gerektiren ritim problemlerine de işaret edebilir.
-
Nefes darlığı
Altta yatan ciddi bir problemden kaynaklanabilen, açıklanamayan nefes darlığı asla göz ardı edilmemeli. Özellikle yeni ve hızlıca gelişmiş nefes darlığı mutlaka dikkate alınmalı.