Uykunun büyüleyici faydalarına her geçen gün bir yenisi ekleniyor. İşte son güzel haber: Bilim insanları yaptıkları araştırmaya göre kısa gündüz şekerlemelerinin beyni yaşlandıkça sağlıklı tutabileceğini söylüyor.
Gün içinde kısa bir şekerleme yapmak, yaş ilerledikçe beyin sağlığını korumaya yardımcı olabilir. Daha önceki araştırmalar, uzun şekerlemelerin alzheimer hastalığının erken bir belirtisi olabileceğini öne sürse de, bazı başka çalışmalar kısa süreli şekerlemelerin insanların öğrenme yeteneğini geliştirebileceğini ortaya koymuştu. Araştırmacılar şimdi de kestirmenin beyin büzülmesinden korunmaya yardımcı olabileceğini gösteren kanıtlar bulduklarını söylüyor.
Yaşla birlikte ortaya çıkan bir süreç olan beyin küçülmesi, bilişsel sorunları ve nörodejeneratif hastalıkları olan kişilerde hızlanıyor. Bunun uyku sorunlarıyla ilgili olabileceğini öne süren bazı araştırmalar da bulunuyor. Yeni çalışmayı hazırlayan ekip ise “Bu çalışmalara paralel olarak, gündüz kestirme alışkanlığıyla daha büyük toplam beyin hacmi arasında bir ilişki bulduk. Bu da düzenli olarak kestirmenin kötü uykuyu telafi ederek nörodejenerasyona karşı bir miktar koruma sağladığını düşündürebilir” diyor.
6.5 Yıla Kadar Daha Az Yaşlanma
Araştırmaya Birleşik Krallık’taki University of College London ve Uruguay’daki University of the Republic’ten uzmanlar imza attı. Veriler için işe alım sırasında 40’la 69 yaşları arasındaki 500 bin kişiden genetik, yaşam tarzı ve sağlık bilgilerini derleyen Birleşik Krallık Biobank çalışmasından yararlandılar. 35 bin 80 Biobank katılımcısından alınan verileri kullanarak, daha önce kişinin bildirdiği gündüz uykularıyla ilişkilendirilen genetik varyantların bir kombinasyonunun beyin hacmi, biliş ve beyin sağlığının diğer yönleriyle de bağlantılı olup olmadığına baktı.
Bu tür varyantların doğumda belirlendiği ve rastgele atandığı varsayıldığı için araştırmacılar bu yolla insanların şekerleme alışkanlıklarını ve beyin sağlığını etkileyebilecek fiziksel aktivite veya sigara içme gibi yaşam tarzı faktörlerinin etkisini azaltarak, şekerlemenin beyin üzerindeki etkisini araştırabildi. Araştırmayı yöneten bilim insanlarından Dr. Victoria Garfield, varyantların hayli yaygın olduğunu belirterek, “Nüfusun en az yüzde 1’inde bulunuyorlar, bu da aslında epey fazla insan anlamına geliyor” diyor.
Ekip genel olarak, gündüz şekerleme alışkanlığına genetik yatkınlıkla daha büyük beyin hacmi arasında 2.6 ila 6.5 yıl daha az yaşlanmaya eşdeğer bir ilişki buldu. Çalışmada gün ortasında kestirenlerin beyinlerinin 15 santimetreküp daha büyük kaldığı tespit edildi.
Dikkat! Yarım Saatten Az Tutulmalı
Dr. Victoria Garfield sonuçları heyecan verici bulduklarını söylüyor. Ancak bilim insanlarının önemli bir uyarısı daha var: Bu gündüz şekerlemelerinde uyku süresinin yarım saatten daha az tutulması gerekiyor. İş hayatı çoğu kişi için böyle bir fırsatın yaratılmasına imkan vermese de gündüzleri uyumanın kilo vermek ya da spor yapmaktan çok daha kolay bir yöntem olabileceği de belirtilenler arasında.
Bebekken beynin gelişimi için gündüz uyumak çok kritikken, yaş aldıkça bu uygulama terk ediliyor. Şekerlemeler daha çok ileri yaşlarda geri geliyor. Beyin yaş aldıkça doğal olarak küçülüyor ancak şekerlemenin alzheimer gibi hastalıkların önüne geçip geçmediğini bulmak için daha çok araştırma yapmak gerekiyor. Bilim dünyası yine de bu yeni çalışmanın önemli olduğunu çünkü uykunun beyin sağlığı için kritik olduğunu gösteren verilere katkıda bulunduğunu belirtiyor.
