Madem sözü yeni yıl kararlarından açtık, işin biraz daha derinine inmemizde sakınca yok. Her zaman ‘doğru’ karar vermenin basit bir formülü bulunmuyor ama atacağınız birkaç basit adımla riskleri en aza indirmek mümkün. Buyurun aşağıya…

Yatsan

Başlamadan önce…

  • Bilinçli bir karar vermek için yapmanız gereken seçimi iyi anladığınızdan emin olun: Neden bir karar verilmesi gerekiyor? Seçenekleriniz neler?
  • Her seçeneğin en kötü senaryosunu belirleyin. Böylece her sonuca hazırlıklı olursunuz. Ayrıca mümkünse bir yedek plan da hazırlamaya çalışın.
  • Her bir seçimin olası sonuçlarını anlamak için tüm alternatiflerinizi dikkatlice tartın. En fazla düşünmeniz gereken soru şu: Kararınızdan kimler etkilenecek?

  1. Durumu iyice araştırın

Durumu iyi bilmek, net karar verme yolunda size en fazla yardımcı olacak şey. Karar verme kaygısı, karşı karşıya olduğunuz canavarı, yani yapmanız gereken seçimi net bir şekilde anlamamaktan kaynaklanabilir. Vermeniz gereken kararı düşünün ve neden verilmesi gerektiğini anladığınızdan emin olun: Bir seçim yapmazsanız ne olacak? Hangi hedefe ulaşmaya çalışıyorsunuz?

Net bir hedef belirlemek, bu hedefe ulaşmak için izlenecek en iyi yolu belirlemenize yardımcı olabilir. Kendinize sorunun bir karar vermekle çözülüp çözülmeyeceğini ya da daha büyük bir sorunun belirtisi olup olmadığını sorun.

Durum hakkında günlük tutun veya güvendiğiniz biriyle (ya da kendi kendinize yüksek sesle) konuşun. Senaryoyu kelimelerle açıkça ifade etmek, görevinizi daha az belirsiz ve dolayısıyla daha az göz korkutucu hale getirebilir.

  1. Seçeneklerinizin bir listesini yapın

Seçenekleriniz hakkında olabildiğince fazla bilgi edinin. En iyi kararı vermek için, her olası sonuç hakkında yeterli bilginiz olsun. Kararınız hakkında olabildiğince çok şey öğrenmek için biraz araştırma yapın. Tüm seçeneklerinizi bildiğinizi düşünseniz bile, bunları dikkatlice değerlendirin. Bu sırada, masada düşünmediğiniz seçenekler olduğunu bile fark edebilirsiniz.

Beyin fırtınası yapmak için sessiz ve güvenli bir ortam bulun. Alternatiflerinizi listelerken size katılmaları için güvendiğiniz arkadaşlarınızı, ailenizi ya da yaptığınız türden bir karar alma sürecinde deneyimi olan ve size fikir verebilecek kişileri de davet edebilirsiniz.

  1. Seçenek listenizi daraltın

Karar vermeyi kolaylaştırmak için ilk beş seçeneğinizi belirleyin. Her seçeneği dikkatlice değerlendirmenin en iyi seçimi yapmanıza yardımcı olacağı doğru ama araştırmalar fazla seçeneğin kafa karışıklığına yol açabileceğini ve karar vermeyi zorlaştırabileceğini de söylüyor. Tüm seçeneklerinizi düşündükten sonra tek tek değerlendirin ve istemediklerinizi eleyin. Seçenek listenizi yaklaşık 5 maddede tutmaya çalışın.

Olası seçimleriniz hakkında günlük tutmayı veya olası kararlarınızın sonuçlarını düzenlemek için bir artılar ve eksiler listesi yapmayı deneyin. Örneğin iki (veya daha fazla) iş arasında karar vermeye çalışıyorsanız, bir işi diğerine tercih etmenin sonuçlarını iyice anladığınızdan emin olun. Hangi iş daha tatmin edici olacak? Daha az stresli olan mı daha yüksek maaşlı olan mı? Tek bir karara etki eden pek çok faktör vardır, unutmayın.

  1. Her seçeneğin en kötü durum senaryosunu belirleyin

Olası en kötü sonucu bilmek buna hazırlanmanıza yardımcı olabilir. Her bir seçenek için en kötü senaryoyu belirlemeye çalışın. Kararınızı neyin yanlış gidebileceğinin sınırlarına kadar zorlamak, karar verme sürecini daha az korkutucu hale getirebilir. Ardından, bu senaryonun gerçekleşme olasılığının olup olmadığına karar verin.

Örneğin çocuklarınızla daha fazla zaman geçirmek için tam zamanlı bir işle yarı zamanlı bir iş arasında karar vermeniz gerekiyorsa, her iki kararın da en kötü senaryosuna odaklanın. Tam zamanlı işi seçerseniz, çocuklarınızın gelişimindeki önemli anları kaçırabilirsiniz. Yarı zamanlı işi seçerseniz, faturalarınızı ödeyemeyebilirsiniz.

  1. Kararınızdan kimlerin etkileneceğini düşünün

Çoğu seçim sadece sizi değil, çevrenizdeki insanları da etkiler. Hangi kararı vereceğinizden emin değilseniz, seçeneklerinizin size yakın kişileri nasıl etkileyeceğini düşünün. Tabii bu sırada seçiminizin kendiniz üzerindeki etkisini de göz ardı etmeyin!

Olası sonuçlardan herhangi biri önemsediğiniz kişileri olumsuz etkileyecek mi? Karar verme süreciniz boyunca onları da dikkate alın, hatta ne düşündüklerini öğrenmek için onlara doğrudan danışın. Ancak kendi değerlerinize ve hedeflerinize karşı gelmeyin. Sizi yönlendiren temel inançlarınızla uyumlu olmayan kararlar vermek, kendinizi mutsuz ve tatminsiz hissetmenize neden olabilir.

  1. Bir yedek planınız olsun

İleriyi düşünmek, kararınızdan daha emin hissetmenize yardımcı olabilir. En kötü durum senaryosuyla başa çıkmak için bir yedek plan yapın. Bu plana ihtiyaç duyma olasılığınız düşük olsa bile, elinizde olması, en kötü senaryoyla başa çıkmak için kendinizi daha donanımlı hissetmenize yardımcı olur. Liderlik pozisyonunda olan kişilerin her zaman bir yedek planı olması beklenir çünkü her zaman bir şeylerin ters gitme ihtimali vardır. Bu strateji küçük kararlar alırken de faydalı olabilir.

Yedek plan, öngörülemeyen zorluklara veya aksiliklere esneklikle yanıt vermenizi de sağlayacaktır. Beklenmedik durumlara uyum sağlama beceriniz, kararlarınızda başarılı olma becerinizi doğrudan etkileyebilir. Aldığınız kararın kalıcı olup olmayacağını düşünün. Belki de yedek planınız, verdiğiniz karardan vazgeçmektir.

  1. İçgüdülerinize güvenin

Araştırmanızı yapın ancak içgüdülerinizin size söylediklerini göz ardı etmeyin. Artılar ve eksiler listesi aksini söylese bile, kararınızı size doğru hissettiren şeye göre verin. Araştırmalar, nasıl hissettiklerine göre karar veren insanların, dikkatlice tartanlara göre kararlarından daha memnun olma eğiliminde olduklarını gösteriyor.

Kendinize ne yapmak istediğinizi sorun. Muhtemelen hangi kararın sizi daha mutlu edeceğini iyi biliyorsunuzdur. Karar vermenizi zorlaştıran şey değişim ve bilinmeyenden duyduğunuz rahatsızlıktır. Sessizce düşünmek için biraz zaman ayırmak sezgilerinizle temasa geçmenize yardımcı olabilir. Ayrıca ne kadar çok karar verme pratiği yaparsanız, sezgilerinizi o kadar keskinleştirebilirsiniz.

  1. Sorumluluğu kabul etmeye hazır olun

İşler yolunda gitmese bile, dikkatsiz davranmaktansa bilinçli bir karar vermiş olmak her zaman daha iyidir. En azından elinizden gelenin en iyisini yaptığınızı söyleyebilirsiniz. Kararınızı verin ve arkasında durmaya hazır olun.